ZAAI – GOED

ZAAI – GOED 17 maart 2024  5e van de vastentijd 

voorganger: Heleen Hendrikx
Lectoren: Corrie Dansen en Frans Langemeijer
Piano: Coby Wagemans Fluit: Maria Werner
Cantor: Wilton Desmense

Openingslied :
Dit huis is een huis waar de deur openstaat,
waar zoekers en zieners, genood of gekomen,
hun harten verwarmen, van toekomst gaan dromen,
waarin wat hen drijft tot herkenning gaat komen,
de vonk van de Geest in hun binnenste slaat.

Dit huis is een huis waar gemeenschap bestaat,
waar zangers en zeggers bijeen zijn gekomen
om uiting te geven aan waar zij van dromen,
waardoor een beweging ontstaat die gaat stromen,
die nooit meer, door niemand zich inperken laat.

Welkom

Openingsgebed
Eeuwige, Ene
Wil jij mijn baken en burcht zijn
Blijf mij nabij
in geven en ontvangen
in geven en ver-geven
Stil en onstilbaar aanwezig
Opdat Jouw Licht en Trouw
mij leidt, be-geleidt
S  t  i  l  t  e
Acclamatie
Onhoorbaar, onzichtbaar, onstuitbaar aanwezig,
ons hoedend en voedend en toch zo verheven.
Jij Geest van het leven, wie ben Jij dat Jij aan ons denkt.

Inleiding lezingen:
Zaaizaad genoeg, in de woorden vanuit dat oude wijdverbreide boek de bijbel, waarin zieners zich vandaag uiten tot ons zoekers.
Vandaag gaan Corrie Dansen en Frans Langemeijer mee voor. Corrie leest voor uit het oude testament met woorden van Jeremia hoofdstuk 31,vers 31-34 Bij Jeremia klinkt  de belofte van een nieuw verbond, dat passend en sluitend is. Een uiteindelijk verbond van de Ene met allen en Frans leest voor uit het nieuwe testament met woorden van Johannes hoofdstuk 12, vers20-33 over Jezus’ aanstaande dood en de weg van graankorrel die moet sterven om te leven.
Dat wij de kiemkracht van deze oude woorden tot ons laten komen.

1^e lezing Het nieuwe verbond
‘De tijd komt dat ik een nieuw verbond sluit met Israël en Juda.
Geen verbond zoals Ik met hun voorvaderen gesloten heb, toen Ik hen bij de hand nam om hen uit Egypte te leiden. Want dit verbond hebben zij verbroken, ook al was Ik hun heer en meester.
Dit is het nieuwe verbond dat Ik in de toekomst met Israël sluit: Ik schrijf mijn wet in hun binnenste.
Ik zal hun God zijn en zij zullen mijn volk zijn. Dan hoeft niemand een ander nog te zeggen wie Ik ben, want iedereen van groot tot klein, kent Mij al. Ook zal ik hun misstappen vergeven. Ik denk niet meer aan hun zonden.’

Lied :Dat woord waarin ons richting werd gegeven

Evangelie De Mensenzoon spreekt over zijn dood
Onder de mensen die ook naar het feest gingen waren ook enige niet Joden.
Ze zeiden tegen Fillipus : ’we zouden Jezus graag willen ontmoeten.’
Filippus overlegde met Andreas en zo gingen zij het samen aan Jezus vragen.
Jezus antwoorddde: ‘ het uur is gekomen dat de Mensen zoon verheerlijkt wordt. Ik verzeker jullie: als een graankorrel niet in de aarde valt en sterft, blijft hij onvruchtbaar.
Maar hij moet sterven, alleen dan brengt hij rijke vruchten voort.
Wie zich aan zijn leven vastklampt, verliest het; maar wie zijn leven prijsgeeft in deze wereld, zal het behouden voor het eeuwig leven.
Wie Mij wil dienen, zal Mij moeten volgen, en waar Ik ben daar zal ook mijn dienaar zijn.
Wie Mij dient, zal erkenning vinden bij de Vader. Maar nu, nu het zover is: mijn ziel is ontsteld; mijn hart breekt.
Wat moet ik zeggen?
Vader bespaar mij dit uur? Nee, want Ik ben juist gekomen om dit uur door te maken. Vader laat uw glorie zien, toon wie U bent.’
Toen klonk er een stem uit de hemel :
‘Ik heb mijn glorie laten zien en Ik zal die opnieuw laten zien.’
De mensen die hadden staan luisteren, dachten dat het gedonderd had.
Sommigen zeiden: ‘Er heeft een engel tegen hem gesproken.’
Jezus zei daarop: ‘Die stem heeft niet voor mij gesproken maar voor jullie.
Nu wordt deze wereld geoordeeld, nu gaat de vorst van deze wereld onttroond worden.
Ikzelf moet van de aarde omhoog geheven worden.
Wanneer ik omhoog geheven ben, zal ik alle mensen naar mij toe halen.
Hiermee kondigde Hij aan op welke manier Hij zou sterven.
Acclamatie:
Wat eeuwen her begonnen is
dat oude woord is goed,
het wordt door pijn en hechtenis een woord van vlees en bloed.

Ter Overweging
Zoals de graankorrel sterft in de aarde om nieuw leven voort te brengen en zo vrucht te dragen, zo kondigt Jezus aan dat dit de weg is die hij binnenkort te gaan heeft. De kernboodschap is dat zaad moet sterven om te leven. Zaad, de kiem die zich na bevruchting ontwikkelt en waaruit een nieuwe plant van hetzelfde soort kan groeien; nieuwe generaties komen er uit voort.

Jezus gaat ervoor, door alle twijfel heen, met ontroering en doodsangst. Aanvaardend en vertrouwend op God én hij geeft aan dat het Verbond met de mensheid stand zal houden.
Kunnen wij houvast vinden in de woorden van Jezus over de kracht van het gestorven zaad:  als navolgers… bestoven, geraakt wellicht, bezield, verwaaid..
Hoe is het om sterfelijkheid onder ogen te zien en te ervaren dat wat je gedaan hebt, waar jij een zaadje geplant hebt, waar jij aan meewerkt(e) een vervolg zal krijgen dat stand houdt. Immens, wat er al door mensenhanden en menselijke geest aan werk verzet is waar op voortgebouwd wordt door generaties in de eeuwen der eeuwen. Kan je troost putten uit de zienswijze dat nalatenschap vruchten zijn, sporen nagelaten om te volgen. Ik leer van deze woorden onder ogen zien dat de gestorven hoedanigheid zijn betekenis en nawerking krijgt en behoudt in leven dat doorgaat in een andere dimensie. Het is immers niet de hele graankorrel die sterft. Binnen in de kern, zit de potentie. Dat leven komt er aanvankelijk in het daglicht niet uit. Eerst een poos in het donker, in stilte  wordt de harde schil eromheen week en breekt af. Het nieuwe leven dat diep in het binnenste zit, is er al; Iets dat zich wil ont-wikkelen. Nieuw leven breekt door als we onze schil/sterke wil opgeven om te kunnen groeien, bloeien, vrucht te dragen. Nieuw leven wordt zo doorgegeven.

Jezus reikt ons vandaag de figuurlijke hand in zijn laatste woorden:  ‘Wanneer ik omhoog geheven ben, zal ik alle mensen naar mij toe halen.’  Ver-enigd in het nieuwe verbond, zoals Jeremia zei: ‘die wet, in je binnenste staat ie al geschreven.’ Verborgen aanwezig dus. Dat zaad is er al, in jouw hart geplant!  Een hoopvol perspectief vanwege de kracht met voorgoed een Bondgenoot. Kán je daarin geloven?  Wordt die hoopvolle belofte in stilte bewaard, in ons bidden gekoesterd, ook al worden er in de buitenwereld en ieders binnenwereld  tal van wetten en beloften ten aanzien van een rechtvaardig leven op aarde danig op de proef gesteld en gebroken!

Wat komt er vanuit je binnenste naar buiten? Vragen die wij in de Veertigdagentijd bewust stellen: waar ga je voor? Waar sta jij voor op? Waar kom jij je bed/stoel/huis voor uit? En wat moet ik opgeven om ruimte te maken voor een ‘rechtschapener’ ander,  beter leven op onze aarde?
Hier de laatste woorden uit een documentaire over Navalny, opgenomen in 2022 :  ‘Het enige wat ervoor nodig is om het kwaad te laten zegevieren is de passiviteit van goede mensen.’ Memorabele woorden. Woorden die door moeten zullen klinken. Welk zaad ligt in deze woorden opgeslagen? Wees  niet bang, apatisch, word actief en ben moedig. Het is de roep om op te staan voor een open vredelievende samenleving, om vol te houden tegen de verdrukking in, om vast te houden aan je principes, dat er een einde komt aan repressie en kansen voor een eerlijke verdeling van macht en middelen.

Aandacht als zaaigoed. Immers alles wat je aandacht geeft groeit..Deze zin/ gedachte reist al langer met mij mee, oorspronkelijk van Aristoteles. Ik ken de variant alles wat aandacht krijgt groeit, vanuit de presentie theorie van Andries Baart. En ook vanuit de traditie van Thich Nath Hanh, de boeddhistische monnik, die leven in aandacht en de traditie van meditatie door de beoefening van mindfullness in de westerse wereld  ontwikkelde  en bevorderde. Best belangrijk om te beseffen wat de betekenis en de werking van aandacht geven en krijgen is. Dit houdt namelijk ook in dat alles waar je géén aandacht meer aan schenkt, wat je weggeeft, ver-geeft, loslaat, dat kan dan in het niet verdwijnen. Geen aandacht, geen groei. Liever goede gerichte aandacht. Andries Baart zegt het zo mooi:’aandacht biedt de kiem van de relatie en daaruit zal een mens opstaan.’ Aandacht biedt kiemkracht voor ieders tuintje in je hart: een Levend Zielsverband van waaruit je leeft en waaraan je werkt en waarin je ook thuiskomt.
Hou vast en hou vol.

Geloofslied: Het lied van alle zaad

Collecte- klaarmaken tafel- instrumentaal

Voorbede
Vasten is als even halt houden op de weg van het leven, misschien zelfs een stapje achteruit zetten. Mogen we in staat zijn om zo de wereld en onze medemensen beter in beeld te krijgen;bereid zijn te delen met hen die gebrek lijden. Kijken we ook in ons eigen hart, stellen we het open voor wat om aandacht vraagt.

bidden wij in S T I L T E

Ene, Jij hebt de wereld geschapen als één geheel, waar alles met alles samenhangt.
Wij maken deel uit van dit Levende Verbond -Bestaansverband.
Laten wij zo omgaan met andere mensen als ook met alle andere levende wezens dat alles wat ademt in vrede mag bestaan.

Toekomst is niet hetgeen dat ooit van zelf zal komen, maar voortkomt uit wat vandaag de dag in onze handen ligt.
Dat wij bij de beslissingen die we nemen en bij al ons doen en laten ook steeds bedenken wat de uitwerking ervan op korte en langere termijn zal zijn.
Geef ons de moed om met aandacht  actief mee te werken aan het behoud van Moeder Aarde.

Herschep ons hart, heradem ons verstand
Dat wij elkaar behoeden en doen leven.
Maak ons tot uw gemeente.
Wees de stem die ons geweten wekt.
Verberg U niet, Verberg U niet.

We bidden voor de intenties in ons intentieboek.
Ook gedenken we onze dierbare overledenen .
Vandaag noemen we met name Harry van de Wiel

Koester de namen die wij hier gedenken,
Dat zij geborgen zijn in uw genade
dat zij gekend zijn bij u en bij ons

Tafeldankgebed:
Enige, bron van ons bestaan, zoals jij ons wilt gedenken, ons tot zegen wil zijn,
zo willen wij jou gedenken en bedanken.
Wij danken Jou voor het goede van de aarde
voor jouw mildheid tastbaar om ons heen:
voor al wat ons gegeven om van en mee te leven.
Voor het graan op de akkers, geoogst om brood te worden, kracht voor onderweg.
Voor het brood hier op tafel danken wij Jou,
jouw liefde tastbaar in ons midden,
het werk van onze handen,
is jouw droom van toekomst elke dag.

Voor de woorden die wij horen,
danken wij Jou,
jouw taal van liefde
geschreven in ons hart;
voor alle waarheid ons gezegd,
voor het vertrouwen, het protest,
het hart onder de riem.
Voor het hoogste woord danken wij jou
van heilige schriften en profeten,
sprekend tot op vandaag,
opdat wij jouw liefste wil doen en horen:
recht en vrede metterdaad.

Voor de mensen om ons heen danken wij Jou, broers en zussen die ons gaande houden.
Voor klein en groot zoals zij zijn:
zoveel engelen van vriendschap, wijsheid en geduld
Voor Jezus van Nazareth danken wij Jou,
mens naar jouw hart,
de Levende, die kwetsbaar werd als de minste,
die nooit zei: ‘het raakt me niet’,
die geweldloos en zonder reserve een kracht tot leven werd voor ieder die Hem binnen liet.

Op de laatste avond van zijn leven, was hij aan tafel met zijn vrienden voor het avondmaal ten teken van het nieuwe verbond.
Jezus heeft ons toen zijn lijf en ziel voor eeuwig gegeven.
Hij sprak zijn dank uit, nam brood, brak en deelde het met deze woorden:
‘neemt en eet, dit is mijn leven, mijn liefde voor jullie gegeven.’

Ook de beker liet Hij rondgaan:
‘Drinkt hieruit, allemaal, dit is mijn bloedeigen leven, dat hemel en aarde verbindt.
Denk aan mij, wanneer je hieruit samen drinkt in mijn naam.’

Zo heeft hij ons gewezen hoe wij ons leven zouden gaan: liefde geven tot wij breken, brood zijn voor elk ander.
Zo willen wij gaan op zijn weg, een handvol brood zijn voor elkaar en samen drinken uit de beker van het leven dat wij gaan.
Met Brood en Beker van het nieuwe verbond indachtig bidden wij zingend
Lied:Onze vader verborgen

Vredesgroet:
VREDE voor u, voor jou, vrede niet puur voor jezelf. Vrede: liefdevolle vriendelijkheid  om door te geven. Jezus woorden indachtig : ik hoop dat je mijn vreugde uitzaait in de akker van de wereld en dat je handen en voeten geeft aan mijn Boodschap van levensvreugde. Naast elkaar en met elkaar werken aan die droom van een nieuwe wereld. Maak mijn liefde voelbaar, maak het hier en nu tastbaar aan elkaar, wissel een passend vredesteken uit.
Vredeslied: Maak mij tot een bedding van uw vrede

Brood en Beker van het nieuwe verbond worden gedeeld .
Communielied: Wie zijn leven niet wil geven

Slotspreuk : Jacinto Benavente- spaans schrijver Nobelprijs voor literatuur in 1922:
De vreugde van het goede doen ligt in het zaaien, niet in het oogsten.

Zegenwens
Zalig ben jij als jij jezelf ziet als gast op deze aarde
om zaadjes uit licht te verzamelen en ze rond te strooien in een glimlach en elk vriendelijk gebaar
Laat alles wat ademt in vrede bestaan.
In de naam van de Vader, Zijn Zoon en de Goede Geest
We sluiten we af met een krachtig lied over een hoopvol toekomstperspectief.
Fijne Zondag en een goede week

Slotlied: De steppe zal bloeien