Die stem volgen – 4 september 2021

Voorganger Franneke Hoeks
Lectoren Toon van Mierlo & Corrie Dansen
Melodiek o.l.v. Hans Wagemaekers | Piano Coby Wagemans

Openingslied – Samenzang

De vreugde voert ons naar dit huis,
waar ’t Woord aan ons geschiedt.
God roept zijn naam over ons uit
en wekt in ons het lied
Dit huis van hout en steen
dat lang de stormen heeft doorstaan,
waar nog de wolk gebeden hangt
van wie zijn voorgegaan.
Dit huis dat alle sporen draagt
van wie maar mensen zijn,
– de pijler die het alles schraagt,
wilt Gij die voor ons zijn?
Zal dit een huis, een plaats zijn waar
de hemel open gaat,
waar Gij ons met uw eng’len troost,
waar Gij u vinden laat?
Onthul ons dan uw Aangezicht,
uw Naam die mét ons gaat,
en heilig ons hier met uw licht
uw voorbedachte raad.

Welkom | Stilte| Gebed
Eeuwige, onnoembare, gij doet hoop in ons herleven.
Door Jezus, uw zoon, zien we de diepte en kracht van uw liefde.
Maak ons tot mensen die uw verhaal verstaan,
die uw boodschap leven zodat ook wij
dragers van licht en liefde zijn. Amen.

Acclamatie Samenzang
De avond valt, het licht vergaat,
Maar Jij blijft aan: een lamp die straalt
Trek mee met ons, verlicht ons pad
opdat de toekomst open gaat.

We lezen Deuteronomium  4, 1-2, 9-19
Mozes sprak: Luister dus, Israël, naar de wetten en de regels waarin ik u onderwijs en kom ze na. Dan blijft u in leven en kunt u het land in bezit nemen dat de God van uw voorouders, u zal geven. Voeg niets toe aan wat ik u voorschrijf en doe er niets van af. Houd u aan de geboden die ik u geef; het zijn de geboden van de EEUWIGE, uw God.
Wees gewaarschuwd en neem u zorgvuldig in acht, zodat u nooit vergeet wat u met eigen ogen hebt gezien, maar de herinnering daaraan levendig houdt en alles aan uw kinderen en kleinkinderen doorvertelt.  Vertel ze hoe u bij de Horeb voor de EEUWIGE, uw God, verscheen, nadat hij tegen mij had gezegd: ‘Roep het volk bijeen, dan maak ik hun mijn geboden bekend. Dan leren ze ontzag voor mij te hebben zolang ze leven, en brengen ze dat ook hun kinderen bij.’ Op die dag kwam u schoorvoetend naar de voet van de berg, waaruit vuur hemelhoog opvlamde, te midden van duisternis en dreigende, donkere wolken. Toen sprak de EEUWIGE tot u vanuit het vuur. U hoorde een stem spreken, maar een gedaante zag u niet; er was alleen die stem. Hij maakte de regels van het verbond bekend, de tien geboden. Hij schreef ze op twee stenen platen en eiste dat u zich eraan zou houden. Mij droeg de EEUWIGE toen op om u de wetten en regels te leren die u moet nakomen in het land aan de overkant, dat u in bezit zult nemen. Maar aangezien u geen gedaante hebt gezien toen de EEUWIGE u op de Horeb vanuit het vuur toesprak, moet u zich zorgvuldig in acht nemen: misdraag u niet door een godenbeeld te maken, een afbeelding van welk wezen dan ook, man of vrouw, of van een dier dat op het land leeft of van de vogels in de lucht, van kruipende dieren of van vissen in het water onder de aarde.

Lied De hemel mag horen
Maar luchtruim en wolken,
zon, maan en sterren, hebben geen oren.
Zomin als de aarde met bomen
en dalen en bergen en stromen –
jij, mens, hebt de oren, het hart.
Nu geef Hem gehoor,
wees niet langer in dromen,
in vluchtige dromen verward.
Hij leerde je woorden.
Hij heeft ze gegeven, van zuiden tot noorden
een land om te leven – van westen tot oosten
van zee tot zonsopgang  je rots en je vader.
Hij spoorde je op in de nacht.
Hij heeft je gevlogen,
Hij leerde je vliegen,
Hij strekte je vleugels met kracht.
Je wou Hem verlaten voor levende doden.
Hem tarten, je redder, met krengen van goden.
Maar dat zal je weten:
in duizelingwekkende diepte getuimeld,
vervloekten, zo ver van de zon.
Zijn woorden vergeten
is dorsten en sterven.
Zijn woorden alleen zijn de bron.
Je kinderen zullen hun kinderen verslinden,
de moeder de dochter,
de dochters hun zonen.
Een sleep van gedierte zal over je komen,
een lente van zwavel,
een eeuw van ontzetting en rouw.
Maar keer je je hart
naar mij om, uit de dood,
Ik zal mij bekeren tot jou.
Nu kies dan het leven.
het daalt uit de hemel
als dauw op de aarde,
als licht uit het donker.
het komst als een stormwind
met stoten en vlagen –
jij kunt het volbrengen
in vlagen van donker en licht.
Gezegend je nachten, gezegend je dagen,
je hart, je verstand, je gezicht

We lezen Marcus 8 ,27- 38
Jezus vertrok met zijn leerlingen naar de dorpen in de buurt van Caesarea Filippi. Onderweg vroeg hij aan zijn leerlingen: ‘Wie zeggen de mensen dat ik ben?’ Ze antwoordden: ‘Johannes de Doper, en anderen zeggen Elia, en weer anderen zeggen dat u een van de profeten bent.’  Toen vroeg hij hun: ‘En wie ben ik volgens jullie?’ Petrus antwoordde: ‘U bent de Messias.’ Hij verbood hun op strenge toon om met iemand hierover te spreken. Hij begon hun te leren dat de Mensenzoon veel zou moeten lijden en door de oudsten van het volk, de hogepriesters en de schriftgeleerden verworpen zou worden, en dat hij gedood zou worden, maar drie dagen later zou opstaan; hij sprak hierover in alle openheid. Toen nam Petrus hem apart en begon hem fel terecht te wijzen. Maar hij draaide zich om, keek zijn leerlingen aan en wees Petrus streng terecht met de woorden: ‘Ga terug, achter mij, Satan! Je denkt niet aan wat God wil, maar alleen aan wat de mensen willen.’
Hij riep de menigte samen met de leerlingen bij zich en zei: ‘Wie mijn volgeling wil zijn, moet zichzelf verloochenen, zijn kruis op zich nemen en zo achter mij aan komen. Want ieder die zijn leven wil behouden, zal het verliezen, maar wie zijn leven verliest omwille van mij en het evangelie, zal het behouden. Wat heeft een mens eraan als hij de hele wereld wint, maar er het leven bij inschiet? Wat zou een mens niet overhebben voor zijn leven?  Wie zich tegenover de trouweloze en zondige mensen van deze tijd schaamt voor mij en mijn woorden, zal merken dat de Mensenzoon zich ook voor hem schaamt, wanneer hij komt in het gezelschap van de heilige engelen en bekleed met de stralende luister van zijn Vader.’

Evangelie-acclamatie Samenzang
Zo heeft gesproken en gezegd in die dagen Jezus, mensenzoon uit Nazareth. 2x

Bezinning
We hoorden een passage uit het boek Deuteronomium.  In dit boek worden gebeurtenissen uit Exodus, Numeri en Leviticus aan een latere generatie vertelt. Het stukje dat we vandaag lezen is een herhaling van de redevoering van Mozes over de geboden. Houd de herinnering levend. Vertel erover aan je kinderen en kleinkinderen. Alleen door er over te vertellen, blijft het verhaal, blijft de stem van God klinken. Doen wij dat eigenlijk nog? Ik zal eerlijk zijn: ondanks dat het mijn vak is, praat ik met vrienden (buiten de San Salvator) of familie zelden of nooit diepgaand over geloofszaken.
Deze tekst laat me nadenken over waarom ik dat niet doe? Als ik zwijg en deze verhalen niet doorvertel dan stopt het ergens. Wat moet ik dan vertellen?  Dat ik in God geloof, maar dat ik ook niet goed weer wie hij- zij- het is, terwijl ik in al mijn vezels voel dat ik meer ben dan de mens die hier voor jullie staat. Iets niet zeker weten, twijfelen is geen handige levenshouding in deze tijd van wetenschap, opinie en beheersbaarheid. Ondanks de twijfel over de vorm of gestalte van God leeft in mij een diep gevoel van dat verbondenheid met iets wat dieper, groter, verder is dan mijn eigen kleine ik. Bijbelse verhalen en wijsheid helpen mij bij het nadenken en het maken van keuzes met oog op dat hogere, diepere wat ik niet exact kan benoemen. Ik lees of ervaar Bijbel niet als een vaste to-do lijst, maar als een soort ijkpunt waar ik mij toe wil verhouden. En ik hoop dan dat anderen zien, voelen en ervaren dat ik leef als een goed mens… die overigens ook goed de fout in kan gaan. Ik hoop dat mensen van mij zeggen: dat doet ze toch maar, stuntelend en stamelend vertellen over God en leven in zijn/haar geest.
‘Wie zeggen mensen dat ik ben?’, is de vraag die Jezus zijn vrienden voorlegt. Het verhaal over die nieuwe Rabbi gaat als een razende rond. Als Jezus ergens verschijnt dan wordt het dringen. Mensen hebben hoge verwachtingen van deze man die vertelt over vrede en bevrijding. Want als het joodse volk ergens naar hunkert is het wel leven in vrijheid. Weg met de Romeinen!
Wie zeggen de mensen dat ik ben? Een profeet is het antwoord. En dan de tweede vraag. Wie ben ik volgens jullie?  Petrus antwoord meteen: de Messias.  Het hoge woord is eruit! Wat Petrus zegt is gevaarlijk. Door Jezus Messias te noemen, de ware koning van Israël is hij een directe bedreiging voor Herodes. Het is een politieke en riskante uitspraak. De leerlingen wilden geen goddelijke Messias, maar ze wilde een koning, een leider. En ze dachten dat ze hem gevonden hadden. En dan volgen de woorden ‘Hij begon hen te leren’… Een nieuw lespakket voor de leerlingen. En die nieuwe les is totaal anders dan de leerlingen verwachtten. In plaats van opstand tegen de Romeinen, klinkt het verhaal van overgave. Dit was niet waar Petrus en de anderen op gerekend hadden. Jezus die leek te vertellen dat hij gaat verliezen… en de leerlingen uitnodigt hem hierin te volgen.
Als Petrus Jezus terecht wijst: dit is niet wat wij verwachten, krijgt hij van Jezus de volle laag. Satan. Je denkt alleen aan wat de mensen willen. Dit gaat over wat God wil. Wie Jezus wil volgen moet de radicale weg gaan van het kruis, van je leven in de waagschaal stellen. Dit is voor ons allemaal een uitdaging om niet te zeggen waanzin. Een succesverhaal daar kom je nog wel mee weg, maar losers zijn niet populair.
Ik was deze zomer bij de Passiespelen in Tegelen. Mijn moeder ging daar in haar jonge jaren met de kerk naar toe. Ik was diep, diep geraakt door deze voorstelling over het lijdensverhaal van Jezus. Eigentijds, rauw en radicaal. Op het moment dat Jezus aan het kruis hangt hebben veel mensen op podium opeens een mantel aan. Een voor een draaien ze zich in stilte om, heffen hun armen omhoog en op iedere mantel was een kruis zichtbaar. De weg van overgave!  De weg van verhalen tegen de stroom in. Durven wij die weg te gaan?

Geloofslied samenzang
Kom en volg mij op de weg, gehoorzaam aan de schriften
die zijn vervuld in wat ik zeg: zij zullen u verlichten.
Kom en volg mij op de weg waarvan het eind verhuld is,
maar wie volbrengt wat ik hem zeg draagt de vervulling in zich.
Vraag niet of hij wel veilig is, maar durf mij te geloven:
ik ben voor u in duisternis het schijnsel voor uw ogen.
Ik geef u niet de overvloed waarvan de mensen dromen,
maar kracht die overwinnen doet wat ons wil overkomen.
Kom en volg mij op de weg die mensen zal verbinden,
de zwakken in hun rechten zet en zicht geeft aan verblinden.
Kom en volg mij op de weg en doe uw broeder leven
ontvang wat u tot vrede strekt, als zegen van Godswege.

Tafel klaarmaken | Voorbede
Eeuwige, stem die klinkt in het duister, wees licht voor de mensen op Cuba, in Afghanistan en alle andere plekken
waar het leven zwaar en hard is.  Acclamatie: Keer U om naar ons toe keer ons toe naar elkaar
Eeuwige, gij die zich met mensen verbonden weet, wees bemoediging voor al die mensen
die zich zich blijven inzetten voor mensen die hulp nodig hebben. We bidden speciaal voor iedereen betrokken
bij het project in Cuba. Acclamatie: Keer U om naar ons toe keer ons toe naar elkaar
Eeuwige, die geen vaste gedaante heeft, wees tastbaar in zoveel in ons handelen. Spoor ons aan
en maak ons tot mensen die durven spreken over uw droom van het goede leven voor allen.
Acclamatie: Keer U om naar ons toe keer ons toe naar elkaar (269)
Eeuwige, Gij die bent voorbij de dood, we bidden hier voor iedereen die ziek is  en willen u danken
voor een geslaagde operatie. We denken aan onze dierbare overledenen.
Acclamatie: Miserere mei Domine (247 – Sweelinck)

Tafelgebed Vervuld met het licht van Pasen
ontkiemt in ons het geloof dat
alles klaar is om de aarde
weer vruchtbaar te maken:
om de zon door de wolken te doen breken;
om teken te zijn van hoop;
om leven te geven
en de eerste stappen te zetten
naar een nieuwe toekomst.

Wij danken jou, bron van Licht,
om alles wat ons leven zo zinvol maakt:
om alles wat wij zomaar ontvangen,
om zoveel dat wij mogen geven;
om elke oproep die gehoord wordt,
om elke uitdaging die begrepen wordt.
Samen
Wij danken Jou,
om mensen die naast ons staan
als steun en bemoediging,
als lot- en tochtgenoot.
Om de vriendschap
en de kracht die van mensen kan uitgaan,
om het wonder
dat ook dit samenzijn
meer is dan mensenwerk.
Wij danken jou, onnoembare
om Jezus van Nazareth:
zijn woorden van hoop blijven gehoord,
zijn daden van goedheid
roepen ons blijvend op,
zijn aanklacht tegen kwaad
en onrecht blijven onrustig maken,
zijn keuze voor kleine mensen
wordt ook onze keuze,
zijn trouw ten einde toe,
wordt ook onze kracht.
Steeds weer blijven wij vertellen
hoe Hij – vlak voor zijn dood –
zijn leven samenvatte,
toonde wie Hij was
en wie Hij blijven wou voor ons.

Samen
Hij nam brood, zegende,
brak het en zei:
‘Neem en eet van dit brood,
dit is mijn leven,
ik geef het aan jullie.’

Hij nam een beker,
sprak een dankgebed,
en zei tot zijn vrienden:
‘Drink hieruit en proef van mijn liefde,
zodat mijn vreugde in jullie zal zijn
en haar volheid bereikt.
Heb elkaar lief,
zoals ik jullie heb lief gehad.’

Zo willen ook wij eten van dit brood,
drinken uit deze beker,
om hem te gedenken,
die doorheen de dood
weer tot leven is gekomen,
zo willen leven in zijn geest,
met handen vol vrede,
met woorden van leven,
met een hart vol liefde,
vandaag en alle dagen die nog komen gaan.
Onze vader |  Vredeswens| Vredeslied: Dona nobis pacem in terra|  Breken en delen

Lied Zoudt Gij ooit mij beschamen?
Zendt uw licht en uw trouw.
Doe mij gaan op uw weg.
Gezegend Gij die eeuwig hier nu zijt.
Jezus uw gerechte indachtig
delen wij dit brood en deze beker
sacrament van hoop
dat niets onmogelijk is bij U
en zingen om een nieuwe aarde.
Doe mij gaan op uw weg.
Zendt uw licht en uw trouw.
Zoudt Gij ooit mij beschamen?
Amen, kome wat komt.

Slotgedachte
Als slotgedachte van deze viering een paar worden van de theoloog Tomas Halic
“Bij de volmaaktheid, waartoe het Oude en Nieuwe Testament ons oproepen, gaat het niet om foutloosheid, maar om een mens uit één stuk te zijn, om heelheid.”

Zegen
Laat ons gaan van hier
als mensen die vertellen
over die stem die aanspoort
tot het goede leven van allen.
Zet jouw stappen op de liefdesweg
met alles wat je in je hebt.
Ga maar, laat los, durf, vertrouw
en weet je gedragen door de Eeuwige
die we kennen als vader/moeder, zoon en heilige geest.  Amen

Slotlied samenzang
Dat ik aarde zou bewonen
niet op vleugels als een arend,
niet in schemer als een nachtuil
niet kortstondig als een bloem,
niet op vinnen onder water,
niet gejaagd en niet de jager,
niet op hoeven, niet met klauwen,
maar op voeten twee
om te verte te belopen,
om de horizon te halen
en met handen die wat kunnen:
kappen, ruimen, zaaien ,oogsten;
met een neus vol levensadem,
met een buik vol van begeren
met een hoofd niet in de wolken,
wel geheven naar de zon,
Om te overzien de aarde,
haar te hoeden als een kudde,
haar te dienen als een akker
en te noemen bij haar naam
Dat ik ben, niet meer of minder,
dan een mensenkind van mensen,
een van velen, én met allen,
groot en nietig, weerloos, vrij,
om te zijn elkaar tot zegen,
om te gaan een weg van dagen,
liefdesweg die ooit zal leiden
naar een menselijk bestaan