Visioen of werkelijkheid

Geloofsgemeenschap San Salvator 4 november 2012

Thema: Visioen of werkelijkheid

Voorganger: Erick Mickers

Openingslied: Voor kleine mensen

WELKOM
Lieve mensen, van harte welkom allemaal,
wie je ook bent of vanwaar je ook komt.
ieder met zijn of haar dromen of verlangens,
met datgene wat jij met je meedraagt,
het voelt goed dat u er bent.

OPENINGSWOORD
Het is een weekend van gedenken en herdenken.
Herdachten we gisterenavond onze lieve doden, vandaag herdenken we dat we een jaar geleden, voor het eerst hier als San Salvator Gemeenschap, mochten doorgaan met het Leven vieren, op een wijze zoals anderen ons daarin waren voorgegaan in de San Salvator Kerk.
Die San Salvator kerk, gebouwd dankzij vele parochianen, onder leiding van bouwpastoor Jan Schouten. Het ging bij pastoor Schouten, ondanks zijn bemoeienissen met de bouw van de kerk, vooral om de mensen: het individu en de gemeenschap en hoe die te laten ademen en groeien. ‘Verbinding’ was een heilig woord voor Jan Schouten, zoals Martien van Stiphout zei in het boek ‘tot dat ik vliegen kon op eigen kracht’. Het Tweede Vaticaans Concilie was voor Jan Schouten een bevestiging en erkenning van zijn wijze van pastor zijn. Zijn tijd was een tijd van vooruitzien.
Jack Snackers bouwde uit wat met en door Jan Schouten was neergezet. Het was een tijd waar vernieuwing alle kansen kreeg. Geen pastoor maar pastoraalteam van gewijde en ongewijde mannen en gevolgd door een pastoraatsgroep bestaande uit vrouwen en mannen. In deze periode werd in juni 1985 de Jan Schoutenstichting opgericht, om onafhankelijk van het bisdom datgene te financieren wat de parochie belangrijk vond. De tijd van Jack Snackers was een tijd van voorop lopen, met aandacht voor kleine mensen, zoals we zongen tijdens het openingslied.
Frits Bakker zette de vrijwilligers nog meer in hun kracht door aandacht voor verdieping en scholing. De parochiekerk werd steeds meer een keuzekerk, waar de mens centraal staat en niet de regel en waar toegewijd belangrijker is dan gewijd. In 1991 werd door de Jan Schoutenstichting de eerste pastoraal werkers aangenomen, ten dienste van de parochie. De tijd waarin Frits Bakker mede vorm gaf aan de parochie was een tijd van voorbereiden. Dan komt er een tijd van voortgaan op de ingeslagen weg. Als administrator lopen verschillende mensen mee langszij, zoals bij de Emmausgangers. Na een periode dat vicaris Verhoeven werd benoemd, maar ook geweigerd door het kerkbestuur, werden achtereenvolgens Jack Snackers en Martien van Stiphout administrator. In 1994 werd de vereniging San Salvator in beweging opgericht, je wist maar nooit of je zelfstandig verder zou moeten als geloofsgemeenschap. In de lijn van Jan Schouten, Jack Snackers en Frits Bakker ging de parochie verder, voortdurend op zoek naar de verbinding met het beste uit de christelijke traditie.
Hierna komt er een vacuüm in de verbinding met het bisdom. Een periode van onzekerheid, speculaties en zoeken naar een evenwicht tussen het loslaten van de kerkelijke beslommeringen en het vasthouden van de San Salvator traditie. Geen gemakkelijke tijd, niet alleen bestuurlijk of pastoraal, maar voor alle Salvatorianen.

Nu een jaar geleden, vierden we het Leven voor het eerst met de hele gemeenschap op deze plaats. Met gemengde gevoelens voelden we de warmte van elkaar, trots op die intense verbondenheid, maar wel ontheemd.Nu, de eerste zondag van november, is het Jan Schoutendag, een ode aan de wegbereiders voor onze San Salvator Gemeenschap, een dag om terug te zien, stil te staan, maar vooral een dag om vooruit te kijken, met een visioen voor ogen, zoals eens Jan Schouten vooruitzag,
niet wetende wat de uitkomst zou zijn, maar vol vertrouwen in het individu, de gemeenschap en van daaruit ook in God, met wie wij ons verbonden weten, door wie wij hier bijeen zijn, zeggend zijn naam:
de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Amen.

Mogen we in die verbondenheid met elkaar bidden.
Laat het daarvoor maar stil worden in onszelf.

GEBED
In stilte komen wij tot Jou, Enige, bron van bestaan,
In stilte zien wij terug, naar mensen en naar tijden die ons lief zijn,
In stilte voelen wijwat ons hart beroert,
horen wij wat ons hoofd bezet
neem Jij in stilte mee al wat klein maakt,
al wat droevig stemt
wees Jij in stilte nabij in hoop en vertrouwen,
in dankbaarheid en vreugde

ACCLAMATIE: Herschep ons hart

1E LEZING: Visioen of werkelijkheid
gebaseerd op een verhaal van Antoine de Saint-Exupery

Toen iemand aan haar vroeg: ‘waartoe dient het geloof’, antwoordde zij met dit verhaal:
“In de late herfst zien eenden, die nooit iets anders hebben leren kennen dan de dorpsvijver en het hok, een vlucht in vrijheid levende soortgenoten overvliegen.
En plotseling doet zich in hen een wonder voor. In de kleine kopjes vormen zich beelden van bossen, bergen en oceanen. Plotseling beginnen deze tamme eenden met hun vleugels te slaan.
Op dat moment willen zij ook wilde eenden zijn.
Zo zou religie kunnen zijn, maar helaas, alles zakte weer terug tussen vijver en hok.”

LIED: Hoe is uw naam, waar zijt Gij te vinden

LEZING uit het Evangelie volgens Marcus
Toen iemand van de schriftgeleerden hen had horen redeneren
en zag dat Jezus hun een juist antwoord had gegeven,
ging hij Hem vragen: ‘Wat is het allereerste gebod?’
Jezus antwoordde: ‘Het eerste is dit:
Luister Israël, de Heer onze God is de enige Heer;
u zult de Heer uw God liefhebben met heel uw hart en met heel uw ziel,
met heel uw verstand en met heel uw kracht.
Het tweede is dit: U zult uw naaste liefhebben als uzelf.
Een ander gebod, groter dan deze twee, is er niet.’
De schriftgeleerde zei Hem: ‘Juist, Meester, terecht zegt U:
Hij is de Enige en er is geen ander dan Hij.
Hem liefhebben met heel ons hart en heel ons inzicht
en heel onze kracht en onze naaste liefhebben als onszelf
is veel meer dan alle brand- en slachtoffers.’
Toen Jezus zag dat hij met begrip antwoordde, zei Hij tegen hem:
‘U staat niet ver van het koninkrijk van God.’
Niemand durfde Hem nog een vraag te stellen.
ACCLAMATIE: Dit ene weten wij

OVERWEGING
Terugkijken, stilstaan en vooruitzien.
Vooruitzien en durven dromen zoals die mens, 2000 jaar geleden, over een koninkrijk van God.
Een situatie waar de wereld enkel bewoond wordt door mensen die leven vanuit liefde. Liefde voor God, de ander en zichzelf. Een visioen, maar geen werkelijkheid.
En toch zegt Jezus: “u staat er niet ver van af.” Het koninkrijk begint al bij die ene persoon, daar heb je blijkbaar niet de hele wereld voor nodig.
Hoe zit het dan met ons visioen? Zijn we zoals die eenden, die de vrijheid proeven, even fladderen om dan weer over te gaan naar dat was ons zo vertrouwd is.
Toen we de kerk moesten verlaten hebben velen van ons gemeend dat we op dezelfde voet door konden gaan. Zelfkritisch welliswaar met een sterkte-zwakte analyse in de hand, maar het lag toch minder eenvoudig dan menigeen had gedacht. We werden niet meer belast met kerkelijke beslommeringen of met speculaties over wat ons te wachten staat, maar we hadden dus ook niets meer waartoe we ons moesten verhouden.
Juist door dat tegenover, waren we in staat te zeggen waar we voor waren.
Nu dat het tegenover wegviel, hadden we als enige houvast de San Salvator traditie.
Sterk gekleurd door sentimenten uit de roerige jaren 70 en 80, waar heel Nederland in touw was zich te ontworstelen van het juk van welk gezag dan ook.
Soms lijkt het of we weer willen neerstrijken in deze vijver, omdat het ons zo vertrouwd was en zoveel dierbare herinneringen achter heeft gelaten. Dat zegt veel over die tijd, waar je dankbaar naar terug kunt kijken. Het was een traditie van vooruitzien, vooroplopen en voorbereiden op een tijd waar op basis van gelijkwaardigheid, liefde en respect samen het leven gevierd en gedaan kan worden.
Het was een tijd van vooruitzien, vooroplopen en voorbereiden op een tijd die al werkelijkheid was.
Visioen en werkelijkheid liepen in elkaar over en versterkte elkaar. .
Als we in die traditie willen staan, is daar niets mis mee, sterker nog, dan is het meer dan de moeite waard om daarvoor te gaan. Máár dan wel op een manier die past in deze tijd, die aansluit bij het gevoelsleven van vandaag.
Traditie komt van het woord tradere, dat betekent overleveren, het goede doorgeven aan anderen,
die op hun wijze in hun traditie kunnen staan, om dat weer door te geven.
Het goede doorgeven is wat anders dan stil staan of het bij het oude houden. Het goede doorgeven betekent je waarden en dromen delen met anderen zodat zij zelf hun waarden en dromen waar kunnen maken.
Dat betekent in onze gemeenschap dat we ruimte moeten geven aan mensen die voor uit willen zien,
voor op willen lopen en ons willen voorbereiden op een toekomst waar gelijkwaardigheid, respect en liefde gevierd en gedaan wordt. Waar het visioen en de werkelijkheid hand in hand kunnen gaan.
Vasthouden aan oude vormen is een visioen buiten de werkelijkheid.
Dat betekent niet dat we alles overboord moeten gooien. Het visioen van toen is het visioen van nu.
Het visioen van het Koninkrijk van God is het Visioen van Liefde van nu.
Vooruitzien betekent bouwen aan dat visioen. Vooroplopen betekent nieuwe wegen bewandelen.
Voorbereiden betekent mensen in hun kracht zetten.
Zo komt dat visioen tot leven, bij die ene mens, en die andere mens en zo bij een gemeenschap die dit weer door wil geven.
Bouwen aan dat visioen wil zeggen dat we solidair zijn met mensen die een steun in de rug nodig hebben, het leven vieren met iederéén die dat op prijs stelt, actief op zóek gaan naar inspiratiebronnen en ópen in gesprek gaan over datgene wat jouw raakt en in beweging zet in het leven.

Nieuwe wegen bewandelen doen we door dienend in het leven te staan, door te geven van wat je hebt én van wie je bent, niet om jezelf te laten zien, maar omdat jij die ander ziet, door vormen van vieren te ontwikkelen die aansluiten bij hedendaags religieus besef in een ruimte die daarvoor geschikt is, door ons te laten inspireren door de veelkleurigheid van religies en wijsheden en mensen gastvrij te ontvangen en te ontmoeten die juist anders denken.
Mensen in hun kracht zetten vraagt om erkenning dat je de ander nodig hebt, om ruimte voor vernieuwing, om het durven ontdekken van nieuwe inzichten en om de uitdaging aan te gaan vertrouwde patronen los te laten.
Wanneer liefde en vertrouwen onze drijfveren zijn, dan zullen wij opstaan, lachen, juichen en leven.
Daar geldt maar één regel: “Heb God lief en uw naaste als u zelf.”
Daar wordt visioen werkelijkheid.
Jezus ging ons daar in voor.

GELOOFSLIED: de steppe

VOORBEDE:
Jij die bent, wil er zijn voor ons,
om wegen te kunnen gaan
die recht doen aan mensen,
die ruimte laten voor verdieping en bezieling.

Waar vriendschap heerst en liefde daar is God

Om bruggen te kunnen bouwen tussen jong en oud, arm en rijk,
tussen gelovigen en religies, inzichten en culturen

Waar vriendschap heerst en liefde daar is God

Om dromen te laten worden tot werkelijkheid,
waar respect en rechtvaardigheid samengaan
met verwondering en dankbaarheid

Waar vriendschap heerst en liefde daar is God

Jij die bent, wil er zijn voor ons die bidden
voor de intenties die geschreven staan in dit boek,
voor datgene wat ieder van ons met zich meedraagt,
voor de wegbereiders van de San Salvator Gemeenschap
en met name hen die ons ontvallen zijn:
Jan Schouten, Jack Snackers, Hans Heijmeijer en Joop Claessens

voor de mensen voor wie ons gebed gevraagd is:
* Hans Zwijenberg en voor iedere dierbare in ons hart
Dat er licht mag zijn, voor hen die deel zijn van uw liefde,
voor ieder van ons hier aanwezig.

TAFELGEBED
God, Jij die voor ons zo onbegrijpelijk en ver weg bent, maar die ons nabij wil zijn,
wees aanwezig in ons midden en vervul ons hart met jouw goede Geest
waar wij de tekenen van jouw aanwezigheid verstaan.
Jij hebt tot mensen gesproken in dromen en visioenen,
in een roep en een ideaal die hun de kracht gaven jouw weg te gaan.
Jij hebt hen gemaakt van stotteraars tot enthousiaste redenaars,
van laffe kleine mensen tot mensen vol geloof,
die bergen konden verzetten.
Zo heb Jij ook tot ons het woord gericht,  uitgesproken door Jezus:
beeld van jouw goedheid, beeld van jouw droom over de mens.
Hij leefde onder de mensen en droomde van een volk,
van nieuwe mensen die, één van geest en één van hart,
zich geroepen wisten tot elkaars geluk
Op de avond, toen Zijn tegenstanders hem naar het leven stonden, …
nam hij brood in zijn handen, sprak zijn dank uit naar Jou,
brak het en deelde het aan zijn vrienden met de woorden:
dit is mijn leven, gebroken voor jullie,
deel en eet dit met elkaar, telkens opnieuw,
breng zo de hemel bij de mensen.

Zo nam hij ook de wijn, gaf die door en zei daarbij:
dit is mijn liefde, tot vreugde van iedereen,
drink samen uit deze beker,  als vrienden aan èèn tafel.
Blijf dit doen, als levende herinnering aan mij.
Nadat Hij gestorven en begraven was,
heb Jij hem als een droom in ons laten verder leven.
Wij vragen Jou: Laat jouw Geest ons aanzetten
om in zijn voetstappen verder te gaan,
doe ons onze roeping in het leven verstaan,
en laat die droom werkelijkheid worden.
Dat de eenzamen liefde moge vinden,
dat de rijkdom en de zorgen van het leven
ons niet mogen verstikken,
dat wij, ieder op zijn of haar eigen plaats,
de ander weten te versterken
en te bevestigen totdat Jij in vervulling doet gaan,
onze dromen verwoord in het gebed dat Jezus ons heeft gegeven:
ONZE VADER

VREDESWENS

VREDESLIED: Gij levende, eerste en laatste

UITNODIGING AAN DE TAFEL VAN BROOD EN WIJN
Komt allen, voel je meer dan welkom
aan deze tafel, open uw hand en uw hart,
en ontvang brood van leven,
wijn van vreugde, teken van verbondenheid
met God en met elkaar.

LIED: Gij moet het eenzaam laten

SLOTGEDACHTE: ‘uit totdat vliegen kon op eigen kracht’, van Diny Weismuller
De oude droom
De oude droom heeft nog zoveel te geven
hij heeft een geheim – en dat zijn we soms kwijt
maar hij zal ons allemaal eens overleven
hij is zo oud als de wereld – en zo jong als de tijd
Maar je moet hem bewaren, je moet hem verzorgen
je moet hem koesteren onder de zon
je moet hem vertrouwen, en dan zul je ervaren
dat je weer weet, waar het ooit om begon.
Dan neemt hij je mee – hoog in de bergen,
langs paden van liefde – naar toppen van kracht,
en daar zal dan blijken, dat je verder kunt kijken
en hoger kunt reiken, dan je ooit had gedacht

ZEGENWENS
Mag ‘hij-die-liefde-is’ meegaan op onze levensweg
opdat wij elkaar tot zegen zijn, in Godsnaam,
de Vader, de Zoon en heilige Geest.
Amen

SLOTLIED: De woorden die wij spraken