Elk blad ademt de boom tot leven

San Salvatorgemeenschap 16 – 17 nov 2013
Thema: Elk blad ademt de boom tot leven
Voorganger: Frits, met Ed, Forra, Claire
en Marie-Thérèse
Muzikale ondersteuning: de Catorij

Bij binnenkomst wordt aan de bezoekers een boomblad aangeboden met het verzoek daar een trefwoord, wens, groet of naam op te schrijven en het blad in de boom te hangen.

Openingslied: Vrede voor jou hierheen gekomen
Welkom
Welkom allemaal, hierheen gekomen zoekend met ons om mens te zijn, zongen we zojuist in het openingslied. Als je het met elkaar zingt is het niet alleen zomaar een welkomsgroet, maar een gezamenlijke ontvangst van elkaar als bladeren van de ene boom, die ons vrede, sjaloom toewuift. Fijn dat u gekomen bent. We willen er samen een vreugdevolle viering van maken, waaraan we ons kunnen optrekken en waarin we samen het thema ‘dat ieder van ons de gemeenschap tot leven brengt’, mogen beleven.
Deze viering is het slot van het mandalaproject, dat we de afgelopen weken hier in het Dagcentrum met de cliënten en met andere belangstellenden samen mochten beleven en waarvan de tentoonstelling aan de wanden een kleine weergave is. Deze themaviering is voorbereid door Ed, Forra, Claire en Marie Térèse en ieder van hen zal even kort zeggen wat het thema en logo van onze gemeenschap voor hen betekent.

Themapresentatie
Voor mij verwoordt het thema het ideaal dat ieder van ons, ieder die hier komt, zingt, luistert, praat, bidt, koffie schenkt,werkt,even waardevol is. Ook elke cliënt van het Dagcentrum, iedere verzorgster en natuurlijk ook elke mens hier buiten. Zij maken mijn leven zinvol en kostbaar.
Refrein na elke presentatie: Kom adem ons open

Openingsgebed
Moge Jij, Levensadem van het begin ons openen voor elkaar.
Jij, die ons kent bij onze naam.
Wees vandaag de adem die ons doet leven
Dat wij het blad mogen worden aan Jouw levensboom,
die ons en allen, die op ons pad komen, volop doet leven.
Kom adem ons open.
Lied: Jij leert mij vliegen

Voor de kinderen: De kleine boom en de grote buiging.
De kinderen hangen een blaadje in de boom en gaan daarna naar het verhaal luisteren. Ze komen terug na het geloofslied eventueel met een tekening van het verhaal, dat ook in de boom wordt gehangen.

1e lezing: Vier bladeren (uit: De innerlijke glimlach – Joost Drenthe)
Op een dag zette een meester zich neer onder een boom met vier leerlingen. Na enige tijd van stilte richtte hij zijn aandacht op een blad dat van de boom was gevallen, raapte het op, bestudeerde het enige tijd met aandacht en richtte zich toen tot zijn leerlingen.
“Wat is dit voor een blad?” vroeg hij hen.
De eerste leerling sprak na enig nadenken:
“Het is het blad van een eik. Het is een zomereik en het is voortijdig afgerukt door de storm van gisteren. Dat komt waarschijnlijk door het galappeltje dat een wesp daar gemaakt heeft.”
De tweede leerling ging even later verder:
“Het is nog een volledig groen blad. Dat betekent dat de processen van zuurstofopname, chlorofylverbindingen en suikerproduktie goed verliepen en dat deze nu voor een gedeelte zullen verminderen nu het blad hier niet meer aan mee kan werken.”
Na enige tijd sprak de derde leerling:
“Een stuk afgescheidenheid is ontstaan door zich van de ‘eenheid boom’ los te maken. Het kan pas weer terug in die eenheid komen door zich weg te geven en tot compost te worden en zo weer opgenomen te worden in de mineralenstroom via de wortels van de boom”.
Nog steeds bleef het gezicht van de meester onbewogen, toen hij zich tot de vierde leerling richtte. Die sprak, nadat hij even over het blad gestreken had:
“Het is een blad” Wat mooi!”
En een blijde glimlach streek over het gezicht van de meester.

Lied za: Niet als een storm als een vloed – zo: De woorden die wij spraken tot elkaar

2e Lezing Parabel van het mosterdzaadje (uit Markus en Lukas)
In die tijd zei Jezus tot zijn leerlingen: “Waarmee zal ik het rijk van God vergelijken?
Het lijkt op een mosterdzaadje dat in de aarde gezaaid wordt.
Het is het kleinste van alle zaden op aarde, maar als het gezaaid is, komt het op en wordt groter dan alle andere struiken. Het krijgt grote takken en wordt een boom, zodat de vogels van de hemel in zijn schaduw kunnen nestelen.”
Een andere keer vroegen de Farzieën aan Jezus: “Wanneer zal het rijk van God dan komen?”
Hij antwoordde hen: “Het rijk van God laat zich niet aanwijzen en je kunt niet zeggen: ‘Kijk hier is het’ of ‘Daar is het’.
Het gaat er mee als met een man, die zaad op zijn land gezaaid heeft. Hij gaat slapen en staat weer op en ondertussen ontkiemt het zaad en schiet op. Hij weet niet hoe uit eigen kracht de aarde vruchten voortbrengt. Maar weet wel: het rijk Gods ligt binnen handbereik.

Acclamatie: Onhoorbaar, onzichtbaar, onzichtbaar aanwezig

Overweging: Elk blad ademt de boom tot leven
Ik wil u eerst een verhaal vertellen, dat me altijd is bijgebleven.
Toen ik pas in de San Salvatorparochie werkzaam was, tekende ik tussen de pastorale bedrijven door af en toe een mandala. Op een keer kreeg ik van Jack Snackers een krantenknipsel met een artikel, waarboven stond: ‘Met een lindeboom en een doos kleurpotloden’. Daarin stond een verhaal over kleuters, die op een vierkant achterplaatsje van een huis mochten spelen. Maar het was altijd huilen en ruzie maken onder elkaar. Een boze schreeuw van een moeder hielp maar eventjes en dan was het weer hommeles.  Huilen, brullen en ruzie maken.
Tot op een goeie dag een buurvrouw met een lindeboom met kluit kwam aanzetten, een paar tegels in het midden van het plaatsje weghaalde, een flinke kuil groef en de lindeboom in de kuil plantte. De kleuters begonnen met hun bolderwagentjes meteen rondjes te rijden, waar geen einde meer aan kwam. En het wonder gebeurde: de ruzies en huilbuien verdwenen als sneeuw voor de zon.
Wat was er gebeurd?
Er was een levend midden geschapen met een boom als centraal punt en een ruimte er omheen.  Dat levende middelpunt zorgde er voor dat er een levende cirkel van kinderen konden spelen,  die helemaal opgingen in hun spel. Die levende cirkel rond de boom begon steeds opnieuw en de kinderen werden al spelend groot. De boom werkte als het mosterdzaadje dat tot grote boom groeit.  De boom was geen ‘sta in de weg’, maar een oriëntatie- en vertrouwenspunt geworden, die de kinderen met elkaar verbond zonder ruzie en gehuil. Elk kind kwam tot leven en hoorde er bij.
Is dat geen mooi beeld van een mandala? Een centrum en een bewegende cirkel van mensen er om heen.? Is dat niet ons logo ten voeten uit! Wat hebben we toch een mooi logo als San Salvatorgemeenschap! Elk blad ademt de boom tot leven.
Dat kan toch niets anders betekenen dan dat ieder van ons even waardevol en belangrijk is. Dat betekent toch dat ieder van ons een uniek blad is en de boom doet leven, wie je ook bent! Dat ieder van ons zijn eigen kleur mag inbrengen en door zijn aanwezigheid de boom tot leven brengt! Dat mogen we gerust eens vieren. Dat is de eerste blijde boodschap voor vandaag.
Maar er zijn toch verschillen ? Niet ieder blad is toch hetzelfde ? Ieder blad is toch anders? Jawel, maar dat is toch juist het boeiende van onze gemeenschap: die veelkleurigheid? Het maakt toch niet uit of je een jong, mooi glanzend blad bent of een oud en versleten blad met hier en daar wat gaatjes en scheurtjes? Ik reken mijzelf tot de laatste categorie. Verschillen zijn er niet om ze tegen elkaar weg te strepen, maar om elkaar juist van dienst te zijn, elkaar aan te vullen, te ondersteunen, te inspireren, te troosten en te bemoedigen, zodat je niet alles alleen hoeft te doen.
Om bij deze boom San Salvator te horen is niet het verschil in leeftijd, gezondheid of talenten belangrijk maar wel de waardering en aanvaarding van ieders eigenheid. Er is geen sprake van ‘er meer bij horen’ als je goed van de tongriem gesneden bent of heel mooi kan zingen of heel goed kan organiseren. Ook het verschil in karakter, beleving en zienswijze is niet bepalend, al kan dat best wel eens moeilijk zijn en kunnen karakters botsen. We zijn ook maar mensen, die af en toe het eigen gelijk graag voorop zetten. Als we dat niet doen. dan zijn juist het erkennen en aanvaarden van de verschillen de voedingsbodem voor een levende en boeiende gemeenschap.
Dan is juist ieder verschillend mens kostbaar en evenzeer nodig voor het voortbestaan van onze gemeenschap. Leve dus de veelkleurigheid en het ‘mooi anders’ zijn. Dat is de tweede blijde boodschap vandaag.
Maar wat bindt ons dan ? Waar haalt elk blad zijn adem, zijn geestkracht vandaan? Het verhaal van het mosterdzaadje, dat tot grote boom uitgroeit, bevat het geheime antwoord. Jezus zelf noemt het vertrouwen of geloof. Maar dat hoeft volgens hem maar heel klein te zijn. ‘Al heb je maar vertrouwen of geloof als een mosterdzaadje’…
Maar waarop vertrouwen dan? Waarin moet ik dan geloven?
Op die vraag zijn al zoveel antwoorden gegeven, zoveel formules, geloofsbelijdenissen, zoveel antwoorden voorgehouden en gepreekt in vaak onbegrijpelijke woorden, ik heb er zelf aan meegedaan. Ik denk dat het allemaal maar pogingen en groeistuipen waren om met horten en stoten mens te worden naar Gods hart. Om die mens te worden, die steeds intenser verlangt om enkel uit liefde te bestaan. Om mens te worden, zegt het evangelie, heb je niet alleen goed zaad en goede grond nodig maar ook elk ander blad, elke tak, de hele boom met alles erop en eraan: wortels van verdieping, takken van werkgroepen in allerlei richtingen, links, rechts, schuin en scheef, omhoog en omlaag.
En anders dan in de natuur wordt er in het evangelie aan takken en bladeren van de boom niet gesnoeid of gehakt om ze zgn. recht in de leer te krijgen, of ze als onnut afval in de vuilnisbak te droppen. Elk blad, aangevreten door ongedierte of met gaten en scheuren mag er zijn, is kostbaar.
in Gods ogen en hopelijk in onze ogen. Als je met de levensstroom van de stam verbonden blijft, zul je ervaren, dat je er helemaal bij hoort, zegt Jezus in de parabel van de wijnstok en de ranken. Klein of groot geloof is maar een uitdrukking om zo lang je adem hebt verbinding te blijven zoeken met de Grote Levensadem die door alle bladeren stroomt. Die levensstroom is niemands bezit, noch van de wortels, noch van de takken, noch van de bladeren.
Die levensstroom beweegt zich vaak heel onopvallend. Het is b.v. de wonderlijke kracht, die de buurvrouw op het idee bracht om een lindeboom op het plaatsje van de ruziënde kinderen te planten. Dat is het werk van de Grote Levensadem die mensen op goede ideeën brengt, hen in beweging zet en ze met elkaar verbindt.
Waar die kracht vandaar komt of te zien is? Dat valt niet te zeggen. Je kunt niet zeggen: `Kijk hier is het of daar is het´. Het rijk Gods zoals die levensstroom genoemd wordt is onzichtbaar maar wel werkzaam. Het enige dat wij mensen kunnen doen, is wat die man uit het evangelie doet: goed zaad zaaien, je goede wil tonen en gaan slapen. Een lichtpuntje van goede wil zaaien en dan gaan slapen. Wat een modern advies. Rust, ontspan, want tijdens je slaap ontkiemt het zaad en schiet op.
Niet ongedurig of ongeduldig worden als je nog geen resultaat ziet. Verbonden blijven met de liefdesstroom, waar je zelf een ander woord aan mag geven, als je dit te vaag vindt.
Het verhaal van het mosterdzaadje zegt: Je kunt niet klein genoeg beginnen. Niet denken: zo klein,nee.. dat kan niks worden. Wie in de liefdesstroom van de ander blijft geloven mag weten dat de boom zal groeien tegen de verdrukking in en vrucht zal dragen. Dat is de derde blijde boodschap voor vandaag. Zonder liefde gaat het niet. We gaan het zo dadelijk zingen. Met hart en ziel dat is al geloof genoeg. Maak het mee. Je zult je ogen en oren niet geloven.

Geloofslied: Boom je stam was koud en bloot.

Tafel klaarmaken – collecte

Korte meditatie over een mandala: het ontluikende nu.
Probeer helemaal aanwezig te zijn in het ervaren
van wat je ziet en wat deze mandala je nu wil zeggen.

 stilte, om het beeld in je op te nemen

Kijk rustig naar het kruis, gevormd door de menselijke silhouetten.
Zie de zeven gekleurde cirkeltjes of chakra’s op de vier lichamen.
Ze stralen energie uit naar ons toe.
Adem de kracht van deze energie nu in.

stilte

Volg de lijn van de gekleurde cirkeltjes of chakra’s naar de kruin van elk hoofd.
Ze zijn evenwichtig en in harmonie met het nu.
Witte slierten energie stromen van de ene persoon naar de andere in het nu.

 stilte

 Volg de uitgestrekte armen van de vier silhouetten,
Ze reiken naar de eikenbomen.
Open je zintuigen en je bewustzijn voor de kracht van de eikenbomen en zijn vruchten
Een rand van eikels omgeeft het hele beeld als een bekroning.

stilte

Laat je blik nu rusten op het punt in het midden.
Mensen en boomstammen gaan in elkaar over,
verankerd in dit ene moment.
Neem dit symbool van kracht en evenwicht in je op.
En wens elkaar toe vaak zo voor elkaar aanwezig te mogen zijn.

Lied: Wat in stilte bloeit in de luwte der tuinen.

Tafelgebed
Jij die van oorsprong aanwezig zijt in alles wat leeft,
Wees nieuw begin en kiemkracht in ieder van ons.
Jij met wie alles begonnen is,  onze aarde, het licht en de bomen
wek zorg en liefde in ons op
om deze aarde met respect te behandelen.
Jij gaf ons levensadem waardoor wij zaaien en slapen
spreken en zingen, lachen en huilen en elkaar inspireren.
Maak ons ontvankelijk voor elk blad aan jouw Levensboom
elk mens, die ons levenspad kruist.
Schep in ons verbinding tussen hart en hoofd
tussen wij en zij, tussen hemel en aarde zoals bomen doen.
Zij zijn helemaal van de aarde en reiken toch naar de hemel.
Moge jouw levensstroom verbinden wat uiteen ligt
en doe ons groeien naar elkaar.

Van verbinden spreekt het levensverhaal van Jezus.
Hij was een van ons en gin naar de ander,
verbond zich met zijn levensbron, die Hij zijn Vader noemde,
het scheppend Woord en Licht vanaf het begin.
In Nazareth kwam hij tot leven door twee lieve mensen.
Een kleine vonk van liefde werd een mens
die anderen samenbracht, die zich verloren waanden.
Hij spoorde ons aan te durven geloven
dat elk klein zaadje van liefde zal ontkiemen
en van vertrouwen groeien gaat
ook al weten wij niet waar en wanneer.

Hij weerspiegelde het beeld van een menslievende God
en heeft in zijn leven voorgedaan wat geloof
en liefde voor elkaar met mensen doet.
Op die laatste avond voor zijn dood
gaf Hij zijn leven weg, ging de weg van alle zaad.
Hij ging met zijn leerlingen aan tafel, nam brood.
brak het, sprak de zegen uit en deelde het uit met de woorden:
“Neem en eet, ontvang dit teken van mijn liefde,
mijn lichaam, hart en leven om het met elkaar te delen
en in gemeenschap samen te zijn”
Ook de beker met wijn nam Hij in zijn handen
gaf hem aan zijn leerlingen, aan ons met de woorden:
“Drinkt allen uit deze beker van vriendschap en verzoening
en deelt hem met elkaar ter gedachtenis aan Mij.
Blijf als zusters en broeders met Mij in liefde verbonden”.
Zo herdenken wij wat Hij ons naliet, het geschenk van Zijn Geest,
die nieuwe wegen wil gaan en mensen hun oorspronkelijk gezicht
en bestemming wil teruggeven.

Wij gedenken vandaag in het bijzonder
de mensen, die hier in dit Dagcentrum met liefde verzorgd worden
en van wie hun werkstukken in deze ruimte aan de muur hangen:
Lotte, Wendy, Marian, Jos, Jasper, Remco, Roosmarijn, Toetie, Noëlle
en Joland en alle andere cliënten en hun verzorgsters.
Dat zij zich hier thuis mogen voelen en met elkaar gelukkig mogen zijn.
Ook gaan onze gedachten uit naar de slachtoffers
van de verwoestende tyfoonramp in de Fillipijnen.
Dat ze niet moedeloos worden en elkaar helpen te overleven.
Dat velen van ons zich het lot van de getroffenen aantrekken
en proberen om een concrete vorm van hulp te bieden.
Wij denken ook aan hen die zich verweesd voelen
en door de kerk verlaten zijn en daaraan lijden tot diep in hun ziel.
Ook voor de intenties, neergeschreven in het boek willen wij bidden
en voor hen die zich in het verleden hebben ingezet
voor een levensnabije San Salvatorgemeenschap: onze dierbare doden.
Samen met hen van wie wij de namen noemen
gedenken wij hen in een moment van stilte
(We steken een kaarsje voor hen aan)
Moge het zaad van Jezus’ geestkracht onder ons ontkiemen
en opbloeien tot grote hoogte zoals een mosterdboom te groeien staat
en mensen van hemel en aarde met elkaar verbindt.
Met velen verbonden bidden wij het gebed dat Hij ons heeft nagelaten
Onze Vader

Vredeswens
Als ieder een ander groet, een hand uitsteekt en vrede wenst ontstaat er in deze
gemeenschap een golfbeweging, die lijkt op een verfrissende bries die door de bladeren
van de Levensboom waait. Laten we elkaar met dit vredesgebaar begroeten in Jezus’naam.
Lied: Vrede voor jou en alle goeds je vrienden

Delen van brood en wijn
Van harte nodig ik iedereen uit om ook het brood van saamhorigheid en de wijn van de vreugde met elkaar te delen. Het is door Jezus voorgedaan om elkaar op de been te houden
en te inspireren tot een menswaardig bestaan voor elke mens, niemand uitgezonderd.
Kom en ontvang wat ons met Hem en met elkaar verbindt.
Lied: Voordat ik bomen zag

Slotgebed aan tafel
Ach, Enige en Eeuwige, mMet zoveel namen wordt Jij genoemd
dat ook de mijne er wel bij kan: Boom van een vriend.
Laat mij en ons allen hier ervaren dat je er bent
en blijven zal ook voor de dag van morgen en daarna.
Wij verwachten geen bliksemflits van Jou
alleen wat ademkracht en wat liefde
en als het kan een klein gevoel van vreugde.
Houd ons bijeen als bladeren van Jouw levensboom:
dat wij elkaar doen leven vandaag en in de toekomst.

Mededelingen

Slotgedachte: Gedicht van Hans Andreüs
Bomen zijn werkelijk.
Hun bladeren praten werkelijk
met woorden veelzeggend en letterloos.
Hun toppen zingen.
Hun stammen zwijgen, hoorbaar.
Hun wortels houden van de aarde.
Bij een boom staande moet ik wel ademen als een boom
Naar een boom ziende
zie ik hemel en aarde in elkaars armen
Want een boom…een boom is een bruiloft.

Zegenwens
Ik wil de medewerkers aan deze themaviering, de Cantorij, de mensen van het Dagcentrum en ook u allen bedanken voor uw inspirerende aanwezigheid.
Het getuigt van de voelbare goede Geest die door ons, bladeren van mensen, waait. Laten we tot slot elkaar zegenen met alle goeds wat we elkaar te bieden hebben, verbonden met de Eeuwige, die ons hiervoor dag in dag uit de inspiratie geeft en die wij noemen:
Vader, Zoon en goede Geest.

Slotlied za: De mensen zijn als bomen – zo: Dat ik aarde zou bewonen