BLIJF KALM

San Salvatorgemeenschap 13 augustus 2023

voorganger: Heleen Hendrikx

Muzikaal :
cantor: Gerard van der Weijer
piano: Joost van Boekhoven
fluit: Maria Werner

lectoren : Rinus van der Heijden en Dorine Broekmeulen
beeldmontage Wilton Desmense

Klankschaal
Ontsteken van de Paaskaars en de Vredeskaars
Openingslied Vrede voor jou hierheen gekomen

WELKOM
Vrede voor dit huis, voor de mensen die hier komen en gaan. Welkom Wij, hier nu samen gekomen voor bezinning en gebed om inspiratie op onze levensweg, om te gedenken wat ons lief is en om te bidden voor waar we ons zorgen over maken. Vanmorgen verwijlen we bij het thema Blijf kalm naar aanleiding van de lezingen die passen bij deze zondag volgens het oecumenische leesrooster. Stellen wij ons samenzijn onder het teken van de AlGoede, Eeuwige in wiens Ruimte van Liefde wij verkeren. Kruisteken

Openingsgebed–
vrij naar Psalm 29
Als kinderen van God, roepen wij Jou aan Eeuwige,
Alomvattende in ons en om ons,
Bij alles wat ons innerlijk beweegt
en wat van buitenaf indruk op ons maakt
maken wij nu een pas op onze plaats.
In stilte roepen wij Jou aan

S T  I  L  T  E
Jouw stem is krachtig en indrukwekkend
Die stem over het wijde water, op de golven van de zeeen,
in donder en bliksem, in weerlicht en flitsen, die stem slaat vonken vuur in vlammende schichten. Jouw stem kan de bomen doen schudden en de schorsen van bomen scheuren. Die stem van krachtige adem in wind en storm en niet te vergeten ook in het gefluister van de bries.
Uit alle gewelven klinkt het Ere zij Jou door
Hoog boven zee en land wordt ons Geestkracht geschonken
Pak mijn hand vast Vriend, kom heel dichtbij me,
zo dicht als je kunt.
Wees als Kalme Kracht altijd aanroepbaar.
Hulde aan de Levende die zijn mensen kracht geeft:
de Levende zegent zijn mensen met vrede.
Niets kan de zon weerhouden van het steeds opnieuw opgaan.
Niets kan onze liefde in de weg staan, onze liefde voor het leven.

Acclamatie:  een schoot van ontferming

Inleiding op de lezingen
Vandaag gaan Dorine Broekmeulen en Rinus van der Heijden mee voor. De eerste lezing wordt verzorgd door Dorine en Rinus leest voor ons uit het evangelie. Jona en Petrus zitten als het ware in het zelfde schuitje. Lukt het hen om kalm te blijven in de chaos,  omringd door waterkrachten, in angst op leven en dood? Kan de verbinding met de Eeuwige die rust en vertrouwen geeft van doorslaggevende betekenis zijn? Luisteren we met de oren van ons hart nu wij de bijbel openslaan.

1^e lezing Jona 2, 1-11
Ondertussen had de Heer voor een grote vis gezorgd, die Jona opslokte. Drie dagen en drie nachten was Jona in de buik van de grote vis. Daar bad hij tot God: ‘Toen ik in het nauw zat, riep ik tot u God en u heeft mij antwoord gegeven; uit het dodenrijk riep ik om hulp en u hebt naar mij geluisterd. U had mij in het diepst van de zee gegooid, van alle kanten was ik omgeven door water; woest sloegen golven: uw golven over mij heen. Toen dacht ik: ik ben verstoten, u wilt me niet meer zien. Zal ik ooit nog uw heilige tempel terugzien? Het water kwam tot aan mijn lippen, de oceaan omgaf mij; zeewier hing in slierten om mijn hoofd. Ik zonk naar de bodem van de zee, ik daalde af naar het dodenrijk, dat mij voor altijd zou insluiten. U trok mij levend uit de afgrond, U, mijn God. Toen ik bijna was bezweken dacht ik aan u; tot u heb ik gebeden tot u in uw heilige tempel. Wie afgoden vereren, goden die niet kunnen helpen; zij laten u in de steek, trouwe God! Ik zal u uit dankbaarheid offers brengen; ik zal mijn beloften nakomen, u hebt mij gered!’   Toen sprak de Heer tot de vis en de vis spuwde Jona op het droge.

Tussenzang:  De Heer heeft mij gezien en onverwacht

Evangelietekst Mattheus 14, 22-33
Tegenwind op het meer
Jezus zei zijn leerlingen dat ze in de boot moesten stappen om alvast naar de overkant te varen. Hij zou de mensen intussen naar huis sturen. Toen hij dat gedaan had, ging hij de berg op om er te bidden zonder dat er anderen bij waren. De avond viel en hij was daar alleen. De boot had zich al honderden meters van de kust verwijderd. De golven beukten het schip want de wind was tegen. In de nanacht kwam hij naar de leerlingen toe, lopend over het meer. Toen ze hem over het meer zagen lopen, raakten ze in paniek. ‘Een spook!’, riepen ze en ze schreeuwden van angst. Meteen zei Jezus : ‘Blijf kalm! Ik ben het : Wees niet bang!’ Petrus zei: ‘Als u het bent, laat mij dan over het water naar u toe komen.’’Kom!’, zei Jezus en Petrus stapte overboord en liep over het water naar Jezus toe. Toen hij merkte hoe hard het waaide, werd hij bang. Hij begon te zinken en schreeuwde: ‘Red mij!’Meteen stak Jezus zijn hand uit en greep hem vast. ‘Wat is jouw geloof klein!’zei hij. ‘Waarom twijfelde je?’Toen ze in de boot gestapt waren, ging de wind liggen. De leerlingen in de boot vielen voor hem op de knieen en zeiden: ‘Werkelijk, u bent de Zoon van God.
Acclamatie Dan nog, dan nog, klamp ik mij vast aan jou of je wilt of niet.
Ik zal Red mij red mij roepen of zoiets als heb mij lief..

Overweging
Kalmte kan je redden! Dit is een van de gevleugelde uitspraken van mijn moeder, zaliger. Een andere uitspraak van haar: “doorgaan als water uit de kraan’, niet opgeven dus!’ Het kan je helpen op bepaalde momenten in je leven dat je als het ware een anker(tje) kunt uitwerpen en daar houvast aan kunt verlenen door een spreuk of heilzame gedachte te memoreren. Welke zin, spreuk, motto reist er met u/ met jou mee?  Vandaag wil ik enige bespiegelingen met jullie delen, bij wat de voorgaande lezingen uit de Bijbel bij mij teweeg brengen. Kijken wat dát bij u/ bij jou teweeg brengt. We luisterden naar Jona die in diepste nood uiteindelijk redding vindt bij God. Hij doet daar een belofte: ik ben U eeuwig dankbaar, ik zal u offers brengen… In de buik van de vis en in de buik van de boot horen wij vandaag over opgeslokt worden, in uiterste nood verkeren. Komt de redding dan nabij?
Vezwolgen worden door wat er om jou heen gebeurt. Jij Jonas, David, Petrus, Jij ..u … aan wie u/jij nu denkt.. In een benarde positie beland, verstrikt geraakt, voelt dat als opgesloten, afgesloten; gevangen, de controle kwijt en dan denken, intens hopen, was er maar een uitweg ! Oh..nee toch niet uitgeprocedeerd?!. Is er dan een voertuig van verlossing om midden in de diepste duisternis ruimte te ont-dekken voor vertrouwen in de wijdere werkelijkheid van de Eeuwige die jouw duisternis omhult? Zowel bij Jona in de buik van de vis als bij de leerlingen in de buik van de boot bij zwaar weer op het meer gebeurt dat. Beiden  in de greep van immense krachten die hen dreigen te verzwelgen. Houvast wordt node gemist. De verhalen van vandaag zijn voorbeelden van een ernstige existentiele crisis. Je kunt geen kant meer op. Met heel je wezen hoor je als het ware “ red mij, red mij“ roepen. Ben je in deze chaos nog in staat om ‘red mij’ te roepen? Of word je erdoor verstijfd, verlamd? Want waar is dan je houvast? Wanneer je wankelmoedig bent, kan er dan weer overtuigings-kracht tot je komen? Van binnen en/of van buiten.Wellicht een samenvallen. De buik van de vis wordt een heilige plaats; een innerlijke tempel voor Jonas. In ons diepste innerlijk is er die ultieme ruimte, een stille plaats,  mooi en heel.. ik ging er voorzichtiger van typen bij de voorbereiding van deze viering omdat je er met woorden nauwelijks kan geraken.                 Over wankelmoedig gesproken: hoe heeft Jezus de leerlingen eigenlijk achtergelaten in die boot op het meer? Jezus heeft afstand genomen. Hij wil alleen zijn, stuurt de menigte naar huis en intussen tobben zij met een zwaar opstekende tegenwind. Voelen zij zich ‘in de boot genomen’, in de steek gelaten? Jezus komt weer naar ze toe. Ja, hij komt als geroepen! Hij was even uit het oog – tijdelijk- zij waren echter niet uit zijn grote hart. Wat Petrus beroert doet het hem uitschreeuwen en hoe tastbaar is dan het gebaar van Jezus. WonderDoener met zijn uitstekende, daadwerkelijk helpende hand.  ‘Blijf kalm’. Jezus, ook Redder der Mensheid genoemd, helpt. Hij brengt Petrus in veiligheid en spreekt hem aan op zijn gebrek aan moed en vertrouwen. Jezus’ handreiking is als een Mens durf te leven -aanzet voor ons allemaal.
Blijf kalm is een oproep voor een gemoedstoestand waar je verder mee komt. Je gedragen weten, zelfs in benarde situaties standvastig kunnen blijven. Kalm en geduldig zijn; een eigenschap, een grondhouding waar vrede en verdraagzaamheid in floreren.
Ik denk terug aan het beeld van de Dienaar aan de oever: de daadwerkelijk uitgestoken helpende hand van Christoffel – Drager en Beschermer. De Christoffel-medaille die hier 4 weken geleden uitgedeeld werd om deze zomer met je mee te reizen, heb ik dankbaar ontvangen en draag ik met me mee, als kracht voor onderweg: als bescherming en als steun om zorg te dragen om in een ruimte van liefde geborgen te blijven. Mogen er telkens woorden én handreikingen zijn die onze geestkracht sterken.

Lied Kom en volg mij op de weg 
Collecte en muzikaal

AAN DE TAFEL VAN SAMEN
De tafel van samen gedenken staat gedekt. Zo gedenken en vieren wij dat wij horen bij de gemeenschap van Jezus met het gebaar van breken en delen dat hij ons naliet. Voor wij aan tafel gaan, bidden wij :
Eeuwige, Onvoorwaardelijk Nabije, die ons verlangen al hoort voordat wij spreken:  Wees oog en hart voor zoekende, twijfelende mensen. Dat wij vertrouwen op het licht, ondanks de ervaren duisternis. Dat wij kalm blijven en wij met volgehouden goedheid op weg blijven, Laat ons zingend bidden..

Acclamatie: Jij die onze gedachten raadt

Eeuwige, Menslievende, wij bidden om het menselijke dat de geest van liefde en gastvrijheid mag zegevieren in onze harten en huizen : die uitgestoken hand,  een hand op je schouder, een plaats om aan te schuiven, een stem die moed inspreekt, een troostliedje dat jou wordt ingefluisterd… Want meer dan door je mond zal de liefde spreken door de zachte krachten van je gebaren : jouw reikende handen, de uitdrukking van je gelaat en de aandacht van je hart. Laat ons zingend bidden Acclamatie: Jij die onze gedachten raadt
Eeuwige, Levende, Voor allen die worstelen met goed en kwaad: dat niet ‘het beest’ in de mens de boventoon voert. Wij bidden om behoud van onze planeet moeder aarde voor nu en later, dat wij zorgdragen voor haar en al wie haar bewonen. Help ons goedhartige en verdraagzame mensen te zijn in die grote mensenfamilie die de wet van de liefde samen beschermen en versterken. Laat ons zingend bidden..

Acclamatie: Jij die onze gedachten raadt

Bidden wij  om troost voor wie heden ten dage in nood verkeren: lichamelijk en geestelijk.
Voor wie verdrietig zijn om zoveel geleden leed in de mensengeschiedenis door ongelijkheid, uitbuiting en vernedering, voor alle gebrek aan erkenning.
Wij leven mee met de woorden die de schrijvers aan het intentieboek hebben toevertrouwd: wat hen ter harte gaat, gaat ons  en Jou aan Eeuwige, Barmhartige.
Maken we nu ruimte om ook onze gebeden in stilte aan Jou toe te vertrouwen.
Wij bidden om licht en liefde voor wie bij ons horen, onze dierbaren, geliefd en gekend, door-en-door. die wij meedragen in hart en gedachten. Wij noemen vandaag met name …

Zo gedenken wij onze ouders, onze voorouders, die keten van mensen aan gene zijde, die ons in de tijd zijn voorgegaan, die ons hebben voorgeleefd, ten leven geroepen, meegevormd tot wie wij zijn tot op vandaag. Wij bidden voor jullie, geborgen in het Eeuwige licht, voorbij aan alle geleden leed en tekorten van het aardse. Voor allen die hun dierbare(n) zo missen dat de brug tussen hier en gene zijde begaanbaar blijft om voorgoed verbonden te blijven met wie ons na aan het hart zijn, want wat liefde bouwt dat blijft bestaan.

Gedenkacclamatie: Koester de namen die wij hier gedenken

Vervolg Tafeldankgebed
Gezegend, Jij, God-met-ons, uit jouw liefde is ons leven ontstaan, uit jouw handen mogen wij het leven ontvangen,om ten volle mens te zijn. Wij willen Jou danken voor dit leven, voor de schoonheid en de vreugde, voor de kwetsbaarheid en gebrokenheid, voor de liefde en verbondenheid om samen door het leven te gaan, elkaar te dragen en ons gedragen te weten.
OMDAT GIJ HET ZIJT GROTER DAN ONS HART
DIE MIJ HEBT GEZIEN EER IK WERD GEBOREN.

Wij willen jou danken voor jouw zoon Jezus, die zijn juk op onze schouders wil leggen om onze lasten mee te kunnen dragen: zachtmoedig naar anderen en naar onszelf. Kalm en standvastig zoals Hij, worden wij aangespoord om in alle eenvoud het leven te dragen, in vertrouwen op Jou : Jij laat ons niet vallen.
OMDAT GIJ HET ZIJT GROTER DAN ONS HART
DIE MIJ HEBT GEZIEN EER IK WERD GEBOREN.

Zo dragen wij Hem met ons mee, want op de laatste avond van zijn leven, heeft Hij ons zijn lijf en ziel voor eeuwig gegeven.
In het bijzijn van zijn vrienden heeft Jezus brood genomen, dankte Jou voor het brood, brak het en deelde het aan zijn vrienden met de woorden: ‘Neem en eet van dit brood, dit is mijn leven, ik geef het aan jou, aan jullie.’
Hij nam een beker en zei tot zijn vrienden: ‘Drink hieruit en proef van mijn liefde, zodat mijn vreugde in jou zal zijn en zo haar volheid bereikt. Heb elkaar lief, zoals ik jou, jullie heb lief gehad.’ Zo heeft Hij zich aan ons gegeven om elkaar als levend brood blijvend te dragen.
OMDAT GIJ HET ZIJT GROTER DAN ONS HART
DIE MIJ HEBT GEZIEN EER IK WERD GEBOREN.

Onze Vader verborgen

Vredesgroet
Jezus  woorden indachtig: ‘heb elkaar lief, zoals ik jullie heb liefgehad.’ Reik elkaar de hand, de o zo menselijke, broodnodige vredeshand.

Vredeslied: Maak mij tot een bedding van uw vrede
Delen van brood en wijn

Instrumentaal

Afsluiting tafelgebed
Goed om te weten & Bloemetje van de week

Slotgedachte
Beste Petrus en ieder ander mens,
In de veelheid van geluiden, in al die stemmen, om je heen en in jezelf, kan je jezelf zowat kwijtraken. Je weet het niet meer. Zoek dan het alleen zijn op en word stil. Want in de stormen van het  bestaan, in de paniek van een moment, zie je het soms niet meer. Hoe dan verder en waarheen?  Zucht dan luid ! Geef je angst mee aan de wind en adem zachtjes in en adem uit. Het aanvankelijk vertrouwen, het vaste geloof van het begin kan onderweg zomaar verdwijnen. Stel dat angst je toch weer weg laat zinken en vaste grond verdwijnt, steek je hand uit en vertrouw.
Je liefhebbende God

Zegenwens Ga dan met enerzijds je uitgestoken hand, dan weer een ontvangende hand in het vertrouwen dat God met je gaat, zorg voor elkaar, bouw verder met een kalm gemoed Gods toekomst tegmoet Ga in Vredesnaam.

Slotlied Zo lang wij ademhalen