Een hart vol geloof gevraagd

San Salvatorgemeenschap 14 en 15 jan 2017
Thema: Een hart vol geloof gevraagd
Voorganger: Jack Steeghs
Muzikale ondersteuning: Cantorij

Openingslied za: In den beginne
– zo: Dat woord waarin ons richting werd gegeven

Openingswoord
Hartelijk welkom in deze viering. Wij komen nu al meer dan vijf jaar op onze eigen manier samen om te vieren, hier als gast in dagcentrum Cello aan de van der Eygenweg. Dat is fijn. Daarnaast hebben we sinds het wegvallen van de oude San Salvatorkerk een kantoor- en ontmoetingsruimte in Rosmalen. De schaapskooi is ons vertrouwd geworden. Het is fijn dat we daarvan gebruik mogen maken.
Binnenkort ontstaat een nieuwe situatie. We gaan afscheid nemen van de schaapskooi omdat deze ruimte relatief ver van deze vierplek af ligt en buiten Orthen. Daarom is het goed nieuws dat we binnen enkele maanden enkele ruimtes kunnen betrekken bij woningcorporatie Zayaz, hier vlakbij in het complex Ordune.
Met Ordune ontstaan er voor de San Salvator veel meer mogelijkheden om ons geloof vorm te geven. Daarover, zoals eerder aangekondigd, na deze viering meer. Sprekend vanuit bestuur en pastoraatsteam hoop ik dan ook dat jij na de viering nog even blijft. Om je stem te laten horen over jouw voornemens in dit nieuwe jaar.

Openingsgebed
Laten we nu aan het begin van de viering
met elkaar stil worden,
zodat de woorden die straks gaan klinken
in rust ontvangen mogen worden.
Acclamatie za: Wat vrolijk over U geschreven staat – zo: Bij U is de bron van het leven

Inleiding op de lezingen
Oude profetie en een wonderverhaal. Alleen van vroeger of ook in onze eigen taal?

Zeker vanuit de San Salvator mogen de oren open want er klinkt in de lezingen vandaag een oproep tot meer gastvrijheid. Dat doen we toch al? Ik ben benieuwd of Jesaja en Johannes voor vertrouwde hoorders iets nieuws te melden hebben. In het bijzonder met het oog op de ledenraadpleging straks na de viering.

1^e lezing Jesaja 62, 1 – 5
Uit liefde voor Sion kan ik niet zwijgen,  uit liefde voor Jeruzalem ken ik geen rust,  totdat zijn heil straalt als een gloed  en zijn redding als een brandende toorts.
De volken zullen uw heil zien  en alle koningen uw heerlijkheid.  Zij geven u een nieuwe naam,  die de HEER zelf heeft bepaald. U zult een schitterende kroon zijn in de hand van de HEER,  een koninklijk diadeem in de hand van uw God.
Men noemt u niet langer ‘Verstotene’, en uw land niet langer ‘Verlatene’, maar u zult heten: ‘Mijn Welbehagen’, en uw land: ‘Gehuwde’. Want de HEER heeft welbehagen in u en uw land wordt gehuwd.Zoals een jongeman een meisje huwt, zo zal Hij, die u opbouwt, u huwen. En zoals de bruidegom blij is met zijn bruid, zo zal uw God blij zijn met u.
Lied za: Juicht voor de koning –zo: Gij die niemand naar de ogen ziet

2^e lezing Johannes 2, 1 – 11
Op de derde dag werd er een bruiloft gevierd te Kana in Galilea, waarbij de moeder van Jezus aanwezig was. Ook Jezus en zijn leerlingen waren op de bruiloft uitgenodigd. Toen de wijn opraakte, wendde de moeder van Jezus zich tot Hem en zei: ‘Ze zitten zonder wijn.’ Jezus antwoordde: ‘Wat hebben ik en u daarmee van doen, Vrouwe? Mijn uur is nog niet gekomen.’ Zijn moeder zei tegen de dienaren: ‘Wat Hij u ook beveelt, doe het maar.’ Nu stonden daar zes stenen waterbakken ten behoeve van het Joodse reinigingsgebruik, elk met een inhoud van twee tot drie metreten. ‘Doe die bakken vol water,’ beval Jezus hun. Ze deden ze vol water, tot de rand toe. Vervolgens zei Hij: ‘Schep er nu wat uit en breng het naar de tafelmeester.’ En ze deden het. De tafelmeester proefde het water dat wijn was geworden, maar wist niet waar die vandaan kwam; de dienaren die het water geschept hadden wisten het wél. De tafelmeester riep dus de bruidegom en zei: ‘Iedereen schenkt toch eerst de beste wijn, en de gewone pas wanneer er al flink gedronken is. Maar u hebt de beste wijn bewaard tot het laatst!’ Dat was het begin van Jezus’ tekenen, te Kana in Galilea. Hij openbaarde zijn heerlijkheid en zijn leerlingen geloofden in Hem.
Acclamatie za: Juicht voor de koning – zo: God bewaar mij

Overweging
We zijn vandaag als toehoorders te gast op een feest. En niet zomaar een feest: het is bruiloft! In het Bijbelse Midden Oosten betekent een bruiloft niets minder dan dat het gasten aan niets mag ontbreken! Gastvrijheid. En daarom is het een grote ramp – en niets minder dan dat – wanneer de wijn opraakt.
In de eerste lezing horen we van de profeet Jesaja. We horen dat hij het verbond tussen God en mensen, als het er echt op aankomt, ziet als een huwelijk.
De Oudtestamentische voorgeschiedenis van het huwelijk tussen God en mensen mag bekend zijn. Misschien is het goed om hier toch even bij stil te staan: God bevrijdde zijn volk uit de slavernij in Egypte. Hij gaf een land waar zijn mensen in vrijheid en vrede met Hem kunnen leven volgens de tien geboden. De tien geboden zijn tien leefregels, een soort van coöperatief verbond van God met mensen. Dat verbond kwam er niet zonder slag of stoot. Een eeuwenlange weg vol van trouw en ontrouw ging eraan vooraf.
En sinds het latere ontstaan van het christendom gaat het bij die tien geboden allang niet meer alleen maar om leefregels voor het volk Israël. De tien geboden hebben een universele strekking gekregen. Het perspectief is heel de wereld. En centraal staat het dubbelgebod: het heb uw naaste lief zoals uzelf. Kortom, het verbond tussen God en mensen wordt een liefdesverbond dat ook ons nu, zoveel eeuwen later, hier in Cello wordt aangereikt.
Terug naar de bruiloft te Kana. Een opmerkelijke rol voor de moeder van Jezus: Maria. Na een korte dialoog tussen Jezus en zijn moeder geeft Maria haar zoon de ruimte.
En wat er zich vervolgens afspeelt is een soort minicursus gemeenschapsopbouw.
Jezus beveelt de dienaren om zes enorme stenen waterkruiken te vullen met water. Water is bepaald geen wijn. De oplettende lezer weet onmiddellijk dat er iets staat te gebeuren. De dienaren die het werk doen blijken de eersten die wéten dat het water wijn wordt. Niet de tafelmeester die er het eerste van proeft. Wat is hier aan de hand?
De bruiloft te Kana staat te boek als het eerste wonderverhaal van Jezus’ tocht door het heilige land. Wonderlijk wat er gebeurt. Maar het gaat er in dit verhaal niet om bekeerd te worden, door te zien dat water in wijn wordt getransformeerd. Daar gaat het niet om!
Het gaat er in dit verhaal om, te leren kijken en handelen vanuit mogelijkheden. Kijken naar wat kan in plaats van afwachten totdat een tovenaar ‘gekke dingen’ gaat doen. Geloven is in dit verhaal geen resultaat van, maar voorwaarde om in wonderen te kunnen geloven.
Gemeenschapsopbouw is een van de vier Bijbelse opdrachten die elke geloofsgemeenschap praktiseert. Van die vier zijn liturgie en catechese het meest zichtbaar.
Diaconie en gemeenschapsopbouw zijn misschien niet minder bekend maar zeker minder tastbaar. Gemeenschapsopbouw is de opdracht die het minst grijpbaar is. Dat komt omdat de opbouw van een geloofsgemeenschap begint in mijn en jouw hart.
En vervolgens speelt er zich een relationeel spel af tussen mensen onderling en tussen mensen en God. Relaties handelen om meer en minder betrokkenheid, trouw en ontrouw, meer of minder liefde. En onderlinge relaties laten zich helemaal lastig uitdrukken in geld of harde doelen.
Maar juist déze relationele opdracht fundeert een geloofsgemeenschap. Juist deze relationele opdracht richt de aandacht naar waar het verbond van God met mensen allemaal om begonnen is: wij mogen in onze gemeenschap liefdevol omzien naar elkaar, relaties met elkaar aangaan en gastvrijheid tonen als een vanzelfsprekendheid voor iedereen die op onze weg verschijnt.
Tot slot, enkele gedachtes over datgene waar elke geloofsgemeenschap druk mee is: organiseren.
Een gebruikelijk begrip van organiseren luidt: de gemeenschap heeft taken, de leden van de gemeenschap en mogelijke nieuwe mensen worden benaderd. Deze taken worden niet neutraal in gesprek gebracht maar vanuit een bepaald verwachtingspatroon. Soms meer, soms minder duidelijk. Een bekende valkuil: als er in de ogen van de gemeenschap te weinig reactie komt, harder gaan roepen hoe belangrijk het werk dat wacht wel niet is.
Vanuit Johannes 2 krijgt dit gebruikelijke begrip van ‘organiseren’ een andere lading. Bij Johannes gaat het er niet zozeer om harder te roepen, om het werk dat er ligt gedaan te krijgen. En hier gaat het ook niet om het gevuld krijgen van werkgroepen. Nee, hier gaat het om het scheppen van goede voorwaarden om geloofsgemeenschap te kunnen zijn en blijven.
Ik wens ons toe: Dat we met een hart vol van God kruiken met water vol scheppen en maar zien wat er gaat gebeuren. De rest is voortgaande heilsgeschiedenis.
Amen.
Geloofslied za: Het lied van de Heer in ons midden – zo: Kom en volg mij

De gaven van brood en wijn worden op tafel klaargezet
Lied za: Er is een roos ontsprongen – zo: Muziek

VOORBEDE
Laten wij bidden,
Voor de wereld waarin wij leven
waarin geloof en ongeloof zo gemakkelijk
tegen elkaar worden uitgespeeld.

Heer ontferm U

Voor het bestuur in ons land
dat zich opmaakt voor verkiezingen in maart.
Dat uiterste posities mogen inzien dat de werkelijkheid in het midden ligt.

Heer ontferm U

Voor onze stad en onze geloofsgemeenschap,
dat we elkaar blijven opzoeken en vinden
vanuit de hoop die in elk mens leeft.

Heer ontferm U

God van levenden en doden,
wij bidden voor alle grote en kleine levensvragen
die in elk van ons leven.
Dat ons hart vol geloof mag zijn,
bestand tegen de uitdagingen
die het leven aan een ieder van ons stelt.

Heer ontferm U

Maken wij ruimte voor onze eigen intenties en voor de intenties geschreven in dit boek. Willen wij onze dierbare overledenen in het licht zetten.

Heer ontferm U

Tafelgebed

Jij die God bent,
een zachte kracht alom aanwezig,
wij danken Jou voor de wereld
waarop wij wonen,
deze aarde met alles wat er leeft en groeit.

Jij die God bent, vader en moeder tegelijk
die ons wil ontvangen om wie wij zijn,
die ons roept, groot en klein,
om goed te zijn, om brood te delen,
die ons oproept te blijven werken aan de vrede,
die ons vraagt om trouw te zijn
aan de goddelijke liefde in ons.

Wij danken Jou voor Jezus,
die mooie mens uit Nazareth,
die lang geleden heeft gezegd:
Maak je geen zorgen,
elke dag heeft genoeg aan zichzelf.

En wat Hij altijd deed,
deed Hij ook de laatste avond.
Hij ging met zijn vrienden aan tafel.
Hij nam het brood, brak het,
deelde het uit en zei:

Weet jij hoe je gelukkig kunt leven?
Als je het brood van iedere dag
niet alléén eet, maar breekt
en deelt met elkaar.
Zo heb ik het ook gedaan
toen ik bij jullie was.

Daarna nam hij de beker
en zei: Drink uit deze beker
als ik er niet meer ben,
Vertel elkaar wat echt belangrijk is:
deel vreugde en verdriet
en als het aan jullie ligt
wees bevriend met iedereen.

Daags daarna is Jezus gestorven,
maar niet voorgoed
Hij leeft nog temidden van ons
en gaat met ons mee
naar een betere wereld.
Hij zegt: vier samen
dat je bij elkaar hoort
dat je niet alleen op de wereld bent.

Weet dat je elkaar kunt inspireren
om te worden wie je echt wilt zijn.
Kijk maar goed:
overal in de wereld waar mensen
elkaar ontvangen en ontmoeten,
samen het leven delen,
daar gebeurt het.

In zijn Geest zijn wij onderweg,
met zijn woorden willen wij bidden,
woorden van vrede,
woorden van toekomst. 

Bidden wij het gebed dat Hij ons geleerd heeft…
Onze Vader

Vredeswens
Vrede, het wordt zo gemakkelijk in de mond genomen.
Het wordt zo gemakkelijk in een verdrag beklonken.
Laten we nooit vergeten dat vrede erom vraagt
blijvend gevoed te worden. Vanuit dat ene hart dat in jouw lijf klopt
dat het andere hart de hand aanreikt. Wensen wij elkaar de vrede toe.
Lied za: Wij komen tezamen – zo: Eeuwige, onzienlijke

Iedereen wordt van harte uitgenodigd aan de tafel van brood en wijn
Lied za: Hoor, de eng’len zingen de eer – zo: Ik zal in mijn huis niet wonen

Afsluitend gebed

Slotgedachte
Harry Mulisch zegt in Ontdekking van de Hemel:
‘Wanneer het buitengewone het dagelijkse wordt, is er een revolutie aan de gang.’
Jezus maakt water tot wijn. Het gewone water wordt buitengewone beste wijn. Het verwaterde bestaan krijgt weer glans. Dat is niets minder dan revolutionair. Dat is het werk van een hart vol van geloof!

Zegenwens
Wij mogen elkaar tot zegen zijn
door met een hart vol van geloof
kruiken vol water te scheppen.

Hoe ongelofelijk dit ook mag lijken,
geloof het en doe het met elkaar,
in de naam van de vader, de zoon en de heilige geest.
Amen.

Slotlied za: Een mens te zijn op aarde – zo: Uit vuur en ijzer