Op naar Jeruzalem (viering voor groot en klein)

10 april 2022

Voorganger Franneke Hoeks
Lectoren Marga van de Koevering Maria Claessens

Koor Melodiek o.l.v. Hans Waegemakers
Piano Coby  Wageman
Fluit Maria Werner

Openingslied: Hier gaan we zingend de wereld te buiten

Welkom
We trekken vandaag naar Jeruzalem. We gaan terug in de tijd en luisteren naar verhalen over hoe Jezus met zijn vrienden op weg ging naar Jeruzalem. Ook de profeet Jesaja komt aan het woord. Marga van de Koevering en Maria Claessens lezen voor ons deze oude woorden, soms in een nieuw jasje gegoten.

Verhaal
Jezus en zijn vrienden zijn op weg naar de stad Jeruzalem om daar het paasfeest te gaan vieren. De vrienden praten over de koning die in Jeruzalem woont.  ‘Ik vind de koning van ons land net zo dom als vroeger koning farao in Egypte,’ zegt een van hen. Daar is iedereen het mee eens. ‘We hebben een andere koning nodig, een koning zoals Jezus,’ zegt een van de vrouwen.  ‘Zo is het!’ knikken de vrienden.
Verderop bij een huisje zien ze een ezel staan. Er is een vrouw aan het werk. ‘Mevrouw, mogen we uw ezel lenen? We zullen hem eerlijk terugbrengen.’ De vrouw kijkt Jezus aan ‘Het is goed’ zegt ze.  Haastig loopt ze naar binnen. Ze pakt haar mooie gekleurde sjaal die ze alleen op feestdagen draag.  ‘Er gaat iets bijzonders gebeuren,’ zegt de vrouw tegen haar man.  ‘Ik voel het gewoon.’ Ze rent achter Jezus en zijn vrienden aan.

Op weg naar Jeruzalem. Ook wij maken ons klaar om Jezus welkom te heten. We luisteren naar verhalen, we zingen, delen brood en wijn. Aan het einde van de viering is er jong groen dat we zegenen. Groene takken om het feest van de intocht luister bij te zetten. Groen om mee naar huis te nemen. Nu maken we het stil om ruimte te maken voor de stem van de eeuwige.

Gebed
Eeuwige, onnoembare
maak ons ontvankelijk
voor uw woord
maak ons tot mensen
die Jezus verwelkomen
doen ons leven in
Uw naam.

Acclamatie: Alles wacht op u vol hoop

Eerste lezing Jesaja 50 4-7
Gods dienaar zegt: ‘God, de Eeuwige, heeft mij een tong gegeven, waarmee ik goed kan spreken. Ik kan mensen die moe zijn, weer moed geven. En God heeft mij oren gegeven, waarmee ik altijd goed naar de mensen kan luisteren.
Ik heb me niet tegen Gods opdrachten verzet. Ik ben er niet voor weggelopen. Toen mijn vijanden mij pijn wilden doen, liet ik toe dat ze me op mijn rug sloegen. Toen ze mijn baard wilden uittrekken, heb ik mijn gezicht naar ze toe gekeerd. Toen ze me uitlachten en naar me spuugden, bleef ik ze aankijken. God, de Eeuwige, zal mij helpen. Dat weet ik. Daarom heb ik geen pijn, en daarom schaam ik me niet. Mijn vijanden kunnen op mijn gezicht geen pijn of schaamte zien.

Lied: Hoor mij wees niet doodse stilte

Tweede lezing Lucas 19, 29-40
Jezus en de leerlingen kwamen in de buurt van de dorpen Betfage en Betanië, bij de Olijfberg. Daar stuurde Jezus twee leerlingen vooruit. Hij zei tegen hen: ‘Ga naar dat dorp daar. Jullie zullen daar een jonge ezel zien, die vastgebonden staat. Er heeft nog nooit iemand op gereden. Maak hem los en breng hem hier. Misschien vraagt iemand: ‘Wat doen jullie daar?’ Dan moet je zeggen: ‘De Heer heeft deze ezel nodig.’’
De twee leerlingen gingen naar het dorp. Daar gebeurde alles precies zoals Jezus gezegd had. Toen de leerlingen de ezel losmaakten, vroegen de eigenaars: ‘Wat doen jullie daar?’ De leerlingen zeiden: ‘De Heer heeft deze ezel nodig.’
De leerlingen brachten de ezel bij Jezus. Ze legden hun jassen op de rug van de ezel, en lieten Jezus erop zitten. Andere leerlingen legden hun jas op de weg. Zo ging Jezus naar Jeruzalem. Toen hij van de Olijfberg begon af te dalen, werden al zijn leerlingen blij. Ze dankten God voor alle wonderen die ze gezien hadden. Ze juichten en riepen: ‘Leve de koning, de man die door God gestuurd is! Vrede in de hemel en alle eer aan God!’
Tussen de mensen stonden ook een paar farizeeën. Zij zeiden tegen Jezus: ‘Meester, zeg tegen uw leerlingen dat ze stil moeten zijn!’ Maar Jezus antwoordde: ‘Luister naar mijn woorden: Als mijn leerlingen stil zouden zijn, dan zouden de stenen gaan juichen en roepen!’

Acclamatie: Oren en ogen gaan open voor Jezus

Overweging
De intocht in Jeruzalem: een bekend verhaal. In alle vier de evangelies wordt dit verhaal verteld. Dat is bijzonder. Veel andere klassiekers hebben het niet bij alle vier de evangelisten gehaald. Vandaag klonk de versie van Lucas in onze kring. Lucas is wat soberder in zijn verhaal dan de andere evangelisten. De palmtakken ontbreken. De andere evangelisten vertellen over een grote mensenmenigte. Bij Lucas zijn alleen de leerlingen in beeld.
Dat is best bijzonder als wij ons proberen voor te stellen hoe de situatie op dat moment in Jeruzalem was. Pesach was hét Joodse feest. Een feest waarin bevrijding centraal stond. Dit feest werd gevierd in een bezette stad. Ik kan me zo voorstellen dat de machthebbers, de Romeinen, extra alert waren.  In deze Lucas versie verdwijnen de vrienden van Jezus niet in de menigte. Zij laten zich zien. Zij laten van zich horen.
Ons eerste verhaal van vandaag was een tekst uit Jesaja. De dienaar van de Eeuwige is hier aan het woord. Hij spreekt over wat hem te doen staat. Ik proef een diep besef van verbondenheid met God. Wat deze dienaar gekregen heeft, komt van God en moet worden ingezet ten dienste van anderen. Moed inspreken. Luisteren. Dat lijkt eenvoudig, maar in een adem zegt deze dienaar … ik heb mij niet verzet. Blijkbaar is dat spreken en luisteren niet iets van de automatische piloot. Het vraagt om een actieve houding. Het gaat niet alleen om horen maar ook om het durven luisteren naar wat diep in je binnenste resoneert.  En dan goede woorden spreken en het juiste doen. Vaak maakt dit een mens niet populair…en toch…. Ondanks beschimpingen, marteling wendt dienaar zijn gezicht naar wie hem pijn doen.  God, de Eeuwige zal mij helpen. Wat een vertrouwen! Om even stil van te worden.
Stil zijn de leerlingen in de Lucas versie van de intocht niet. Sterker nog ze spelen hier een actieve rol. Ze waren vaak passief, als toeschouwers aanwezig gij alles wat Jezus deed. Bij veel acties van Jezus zijn ze bezorgd of vol onbegrip. Ze schieten vaak in eerste instantie in de weerstand. Ze kijken wel maar zien niet. Ze horen wel maar voelen de woorden niet diep in zichzelf resoneren. Maar vandaag verandert er iets. Stel je voor dat je in een stad vol spanningen gaat lopen roepen dat Jezus de nieuwe koning is. Dat je hem als een leider binnen haalt. Dat is een daad van verzet. De leerlingen worden zichtbaar en daarmee ook kwetsbaar als mensen die Jezus volgen. Ze komen als het ware in de openbaarheid en schreeuwen van de daken dat zij in Jezus geloven. Dat is een moedige daad en misschien wel een keerpunt in leerling zijn. Ze komen in beweging en zetten zichzelf op het spel. Tot dit moment was Jezus volgen een persoonlijke keuze. In dit verhaal van Lucas krijgt die keuze een politieke en maatschappelijke lading. Juist omdat in deze Lucas versie de leerlingen niet opgaan in een grote anonieme massa laat zien dat de groep om Jezus iets gevaarlijks doet. Het is niet zomaar iets…. In een bezette stad, waar spanningen aan alle kanten voelbaar zijn, zo tegendraads zichtbaar zijn. En het dan ook nog van de daken schreeuwen. Jezus regelt de ezel, maar de mantels en het roepen van leuzen dat komt uit de koker van de groep leerlingen. Het lijkt wel alsof ze op dit moment kleur bekennen. Alsof de woorden, de daden van Jezus op hun plek vallen, resoneren en deze groep mensen aanzetten tot handelen.  De Farizeeën die getuigen zijn manen tot voorzichtigheid. Jezus lijkt te beseffen dat wat op de weg naar Jeruzalem gebeurt niet meer te stoppen is. Dit geluid zal blijven klinken. Hoe dan ook. Dit verhaal, dit visioen is niet meer te stoppen.
Met dit publiek vertoon tegen de heersende macht in, worden de gebeurtenissen van de Goede week in beweging gezet. Het is niet zomaar een leuke optocht, daar voor de poorten van Jeruzalem. Het gaat ergens om! En wie meedoet loopt risico! We weten wat er gaat gebeuren. Nog een maal bij elkaar, verraad, dood, ontreddering tot en met, maar ook hoop, opstanding en leven.Terug naar de poorten van Jeruzalem! Durven wij het verhaal van Jezus, de stem van Eeuwige in ons te laten resoneren? Ook als het tegendraads is? Durven wij zonder reserves uit te roepen ‘Dit is onze weg! De weg van Vrede! De weg van God!’ Ook als we daarmee tegen de stroom in gaan. Privé en zoals we hier bij elkaar zijn, doen we dat. Onder gelijkgestemden is het niet zo moeilijk. Maar daarbuiten? Begrijp met niet verkeerd hoor ik zie mezelf en jullie/u hier niet op de markt staan om te roepen Hosanna, volg Jezus.  Roepers en schreeuwers hebben we genoeg. Laten we samen zoeken naar hoe die stem van God ons binnenste resoneert en dat we dan durven doen wat de Eeuwige van ons vraagt!

Geloofslied: Zovelen stonden langs de weg

Klaarmaken tafel + collecte | instrumentale muziek

Voorbeden
In de harde realiteit van deze wereld worden veel van onze idealen verpletterd, of op een cynische manier onderuitgehaald. Sterk ons, dat we onze dromen toch
niet zomaar opgeven, maar ontgoocheling om kunnen zetten in positieve kracht.
Laat onze woorden stijgen
Help ons in het goede te blijven geloven, zoals de projecten van de vastenactie. Dat we wegen blijven vinden om mensen die van hun land verdreven worden te ondersteunen en opnieuw bestaansgrond te bieden.
Laat onze woorden stijgen
Houd ons samen, dat wij blijven geloven in de kracht van gemeenschap, dat we onze dromen aan elkaar blijven vertellen, elkaar nabij blijven in moeilijke tijden
en daden stellen van geloof, hoop en liefde.
Laat onze woorden stijgen
Laten we bidden voor wie ziek zijn. Dat zij uw zachte kracht mogen ervaren. We denken hier aan deze tafel aan de mensen van wie we afscheid moesten nemen.

Acclamatie intenties: Koester de namen

Tafelgebed
Verzameld om deze tafel,  danken wij Jou, God van mensen,
voor het leven ons aangereikt,  voor mensen begaan met anderen, voor de rijkdom van de natuur,  voor alles wat we mogen oogsten, de vruchten van de aarde,  de vruchten van uw geest: vrede, vriendelijkheid en vreugde.
Gezegend Jij, die ons oproept en aanspreekt,  samen te oogsten en te delen van uw liefde in overvloed. Gezegend Jij, die gesproken heeft in Jezus, die leefde als mens onder mensen, die opkwam voor de verstotene, die recht deed aan elke mens, de laatste en de eerste, die zijn leven deelde tot het einde toe.
Want op de laatste avond van zijn leven, heeft Hij ons zijn lijf en ziel voor eeuwig gegeven. In het bijzijn van zijn vrienden heeft Hij brood genomen, dankte voor het brood, brak het en deelde het aan zijn vrienden met de woorden:
‘Neem en eet van dit brood, dit is mijn leven, ik geef het aan jullie.’ Ook nam Hij een beker, sprak een dankgebed,
en zei tot zijn vrienden: ‘Drink hieruit en proef van mijn liefde,
zodat mijn vreugde in jou zal zijn en haar volheid bereikt.
Heb elkaar lief, zoals ik jullie heb liefgehad.’
Zo heeft Hij zich aan ons gegeven, als levend brood.
Zo leeft Hij in ons midden, als Gods woord.  Zo wordt zijn droom onze droom, een visioen van vrede, een visioen van gerechtigheid voor elke mens hier op aarde. In die Geest gaan wij op weg, om te werken aan veiligheid en geborgenheid, vrijheid en vertrouwen, vreugde en vrede voor iedereen, in verbondenheid met elkaar, in verbonden met Jezus en zo verbonden met Jouw vredelievende nabijheid. Onze vader

Vredeswens – Vredeslied: Vrede voor jou Breken en delen

Instrumentale muziek

Samen eten en drinken

Communielied: Waar twee of drie mensen

Zegenen palmtakjes
Goede God, zegen deze groene taken.
Laat deze takken n zijn een voorbode van nieuw leven.
Laat dit groen zijn een teken van leven
Laat deze twijgen zijn een oproep
om verder te zien,
om meer lief te hebben,
om sterker te hopen
Laat deze taken een teken zijn
dat we Jezus mensen zijn. Amen.

Lied: De boom is de aarde dankbaar

Mededelingen

Slotgedachte
Er gaan steeds meer mensen langs de weg staan om te klappen en juichen. Maar er zijn ook mensen die hun hoofdschudden. ‘Een koning op een ezel?’, roepen ze. ‘Daar schiet je niet mee op. Van een koning op een ezel wordt niemand bang. En de keizer al helemaal niet. Nee zo’n koning hoeven we niet’. Als de mensen dat horen houden ze op met klappen en juichen. ‘Ze hebben gelijk’, zeggen ze tegen elkaar. ‘Het wordt toch niks met zo’n koning.’ En ze gaan weer naar huis. Alleen een meisje staat nog langs de kant van de weg. “ik vind u juist een hele goede koning, ’zegt ze Hoera voor de lieve koning! Hoera voor de koning waar niemand bang van wordt!

Zegen
Lieve mensen laat ons vertrekken
van hier, de week tegemoet.
Laat ons gaan met het groen in onze handen.
Laat ons deze takjes koesteren als tekens van hoop
die ons tijdens de dagen die komen gaan
wijzen op het licht van Pasen,
nu en alle dagen van het leven
in de naam van de Eeuwige die we noemen
Vader, moeder, zoon en heilige geest.

Slotlied: Wie ten einde toe