In vuur en vlam worden gezet

THEMA: In vuur en vlam worden gezet
Pinksteren 2019
Voorganger: Ard Nieuwenbroek

OPENINGSLIED: Dit huis is een huis

WELKOM
Welkom iedereen hier aanwezig. Voor jou die hier al zoveel keer met ons het leven hebt mogen vieren. Voor jou die hier wellicht voor de eerste keer verwachtingsvol aanwezig bent. Voor ons allemaal, inclusief ons verlangen naar heelheid. Vurig verlangend naar dat ene woord dat ons inspireert. Vurig verlangend naar samen. Vurig verlangend naar wat ons vrede en licht brengt in onszelf.

Met Pinksteren gaat het om drie sterke woorden: om Geestkracht, Wind en Adem. Drie woorden met een schat aan betekenissen: Je mag dit uur weer met ons op adem komen, en de viering duurt maar ’n uur, dus je hoeft vanmorgen geen lange adem te hebben! Het gaat met Pinksteren om een feest waar je je adem van inhoudt! Een adembenemend feest! Misschien lukt het om ons daardoor vanmorgen te laten inspireren en bemoedigen.
Laten we eerst de stilte in onszelf en elkaar zoeken en vinden. Om ons open te stellen. Om ruimte te maken. Om ons denken te zuiveren.

GEBED
Eeuwige,
Op deze zomerse dag willen we ons open stellen voor jouw woorden en jouw nabijheid. Zoekend naar de bron van ons soms weerbarstige leven. Zoekend naar de heelheid van het bestaan. Zoekend naar wat ons vrede, licht en Pinkstervuur brengt in onszelf.

Wees ons nabij, zo nabij als het maar kan.  Want jouw zijn is een onuitputtelijke bron van inspiratie en leven. Een bron die jij ons gegeven hebt om uit te drinken. Voor het leven en vanuit het leven.

LIED: Gij zijt de lucht om mij heen

1e LEZING
GEEST DIE ONS TOT LEVEN WEKT……
Zij is levensadem, overweldigende stortvloed, stevige wind maar zonder vernietigende kracht, levend water, verterend vuur. Waar zij voorbijkomt gooit zij alles ondersteboven, daar ontkiemt iets nieuws, ontstaat nieuw leven. De Geest is een scheppende geest. Zij spreekt niet alleen, zij handelt. Niet alleen in ons, maar in het leven van de wereld. De Geest die tot leven wekt laat zich niet gevangenzetten binnen bepaalde grenzen. Nergens kan men haar de toegang ontzeggen. Overal gaat zij ons voor, en altijd weer zorgt zij voor verrassingen. Zij doet het vuur oplaaien in ons hart. Zij bezoekt het diepste van de ziel en vervult het heelal, op de wijze van gist, om gerechtigheid en vrede naderbij te brengen. De Geest is niet te koop, een mens kan haar alleen in alle eenvoud ontvangen. Zij woonde heel krachtig in Jezus, die haar aan ons meedeelt.
Uit: Preek van de Week – België̈

LIED: Kom jij beloofde

EVANGELIE
Handelingen 2, 1- 13
Toen het Joodse Pinksterfeest begon waren alle gelovigen bij elkaar in een huis. Opeens kwam er uit de hemel een vreemd geluid. Het klonk alsof het hard begon te waaien. Het was overal in het huis te horen. Ook zagen de gelovigen iets dat op vuur leek. Dat vuur verdeelde zich in vlammen, en op iedereen kwam een vlam neer. Zo kwam heilige Geest in allen. Daardoor begonnen ze te spreken in vreemde talen. Op dat moment waren er in Jeruzalem veel Joden uit alle delen van de wereld. Ze waren gekomen om het Pinsterfeest te vieren. Toen het geluid uit de hemel klonk, kwamen ze er allemaal op af. Ze begrepen er niets van. Want iedereen hoorde allen spreken in zijn eigen taal. Iedereen was erg verbaasd en zei: ‘De mensen die daar praten komen allemaal uit Galilea. Hoe kan het dan dat we ze allemaal horen spreken in onze eigen taal? We zijn hier Joden uit alle delen van de wereld. En toch horen we allemaal onze eigen taal! We horen dat er verteld wordt over de geweldige dingen die God doet”. De mensen snapten er helemaal niets van, en ze wisten niet wat ze ervan moesten denken. Ze vroegen aan elkaar:’ Wat betekent dit toch allemaal?’

LIED:      Kom jij beloofde

OVERWEGING
Soms ben je verbijsterd en van je stuk gebracht. Dan snap je het even niet meer en zoek je naar helderheid en duidelijkheid. Zo verging het ook de Joden in Jeruzalem. Ineens, na een windvlaag en de nodige vlammen, hoorden ze de apostelen een vreemde taal spreken. Ze vroegen zich terecht af wat dit alles toch te betekenen had. Voor mij is ook vandaag de vraag: wat is de mogelijke betekenis van dit verhaal? Mijmerend dacht ik terug aan de momenten waarop ikzelf, al of niet op vakantie, me onmachtig voelde omdat ik mensen niet kon verstaan. In het buitenland maar ook in Nederland zelf. Elkaar niet kunnen verstaan heeft een vervreemdend effect. We kennen allemaal, gelovig of niet, de uitdrukking van ‘Babylonische spraakverwarring’. Dat bedoelen we niet zozeer letterlijk, maar vooral ook als metafoor van het elkaar volstrekt niet begrijpen of willen begrijpen. Er zijn verschillende soorten taal – denk aan de taal van kunst, muziek en natuurlijk de verbale taal. In het Pinksterverhaal gaat volgens mij het over gevoelstaal, een taal van het hart. Een taal die te maken heeft met Gods geheim. Je zou kunnen zeggen: Pinkstertaal is een vurige taal die de diepere lagen van ons bestaan raakt. Een diepere laag waarin God misschien wel woont. Het is een taal die door mensen overal vandaan kan worden aangevoeld, uit welk land of welke cultuur je ook komt. Het is een taal die bijeenbrengt, die mensen in beweging zet. Aangesproken worden, in beweging komen, dat gebeurt wanneer het een taal is die je herkent omdat die dicht bij je hart ligt. De taal van Pinksteren is een taal die niemand buitensluit. En daar gaat het zo vaak mis. Zelfs zonder dat je het bedoelt. We gaan er zo vaak van uit dat de ander begrijpt wat je bedoelt. Dat je denkt dat je verstaan wordt terwijl je eigenlijk niet wordt verstaan. In mijn werk kom ik dat heel vaak tegen. Met name als er problemen zijn tussen mensen, zoals soms in een relatie. Dan krijg je opmerkingen als:’ Je zegt dit wel maar ik weet dat je iets anders bedoelt’. En: ‘Als je dit zegt weet ik wel hoe laat het is…’. Of mensen blijven zichzelf en de ander uitputten in ellenlange discussies. Het is dan geen taal meer van de liefde. Geen verbindende taal. Tussen mensen onderling, en soms ook in onze San Salvator geloofsgemeenschap, spreken we vaak geen verbindende woorden. Vanuit onmacht, woede, angst en teleurstelling komen dan woorden van onze lippen die juist tegenstellingen creëren. Dan zoeken we meer naar verschillen dan naar overeenkomsten. We zoeken ons gelijk om daar houvast in te hebben. Dat is overigens menselijk. Taal vanuit het hart daarentegen doet het vuur oplaaien in ons eigen hart en dat van de ander. Zoals het zo mooi wordt verwoord in de eerste lezing. Deze taal is levensadem, een krachtige wind. Dan ontstaat nieuw leven. Verbindende Pinkstertaal doet iets nieuw ontkiemen. We zijn dan geen slaaf meer van de ratio, van afvinklijstjes, van protocollen die zo vaak de relatie tussen mensen proberen vast te leggen. In de zorg stikt het van de protocollen, vaak tot in minuten uitgewerkt. Patiënten, cliënten en bewoners zijn dan geen mens maar een object. Gelukkig zijn er steeds meer professionals die de ander juist tot subject, tot mens maken. Tegen de stroom in. Ze spreken Pinkstertaal, woorden en daden vanuit het hart. De betekenis van het Pinksterverhaal is voor mij dat we, gedreven door de wind, in vuur en vlam worden gezet om vanuit je hart te spreken en daarnaar te handelen. Zo kan ook vandaag, en steeds opnieuw, het wonder gebeuren dat mensen elkaar werkelijk kunnen verstaan. Vanuit ons hart. Een hoopvol en vlammend Pinksterperspectief voor iedereen.
Laten we dan nu ons geloof, indien mogelijk, staand belijden en met elkaar delen

Geloofslied: Hierheen Vrouwe Ademtocht

KLAARMAKEN VAN DE TAFEL /COLLECTE

ACCLAMATIE: Kom over ons met uw geest

Voorbeden

Eeuwige,
Schenk ons, in de ontmoeting met anderen, een frisse bries en gloeiende vlammen. Opdat we in jouw Geest elkaar ontmoeten en verbindende taal uit ons hart durven spreken.

Eeuwige,
Laat ons, tegen de stroom in, Pinkstertaal spreken. In woorden en daden vanuit het hart. Zodat we, gedreven door de wind, in vuur en vlam worden gezet om vanuit ons hart te spreken en daarnaar te handelen.

Eeuwige,
Zoveel mensen leven iedere dag in een verstikkende wanhoop. In de duizenden sloppenwijken van deze wereld, in de verpleeghuizen overal ter wereld. Wees hen nabij in hoop en vertrouwen en dat zij mensen mogen ontmoeten die in Pinkstertaal met hen zijn.

Eeuwige,
Zo vaak raken we ontmoedigd door het grote mislukken in deze wereld. Corruptie, grootschalige milieuvervuiling en armoede benemen onze levensadem. Ze ontnemen ons de moed om, geïnspireerd door de Geest van het Pinkstervuur, samen met anderen door te gaan met wat jij ons hebt voorgeleefd. Laten we elkaar blijven bemoedigen en daarin jouw Geestkracht aan elkaar doorgeven

Eeuwige,
Vandaag horen we hoe jij mensen in vuur en vlam zet.  Wees ons dichtbij om in ons dagelijks leven jouw Geestkracht te herkennen in mensen van vlees en bloed. Opdat in de ontmoeting met andere mensen we jouw goddelijke warmte en energie mogen ervaren.

Eeuwige, ook vandaag staan in ons intentieboek gebeden die we bij jou neerleggen. Vanuit onze harten noemen we de namen van onze dierbaren (……..). Wees hen nabij met jouw licht en warmte opdat ze geborgen zijn in jouw aanwezigheid.

TAFELGEBED

Maken wij het stil in onze harten om de Eeuwige te danken. 
Wees aanwezig in ons midden en vervul ons hart met jouw vruchtbare geest.
Dank, Eeuwige van ons bestaan, dat wij leven mogen, dat jij mensen leven geeft, dat jij mensen aan elkaar hebt gegeven tot leven. Dank dat jij ons het zaad van liefde in het hart hebt gelegd. Opdat wij voor elkaar kunnen zijn: vol aandacht en attentie, moed en troost, zachtheid en vergeving, levenskracht, trouw en geduld. Dank dat jij ons vruchtbare hoop in handen hebt gegeven, kracht om te leven over kleinheid heen, om het niet af te laten weten, en kleine dingen niet onder de voet te lopen. Zoals een mosterdzaadje tot wasdom kan komen.
Dank Eeuwige, om het vertrouwen dat jij ons geeft. Dank dat jij jouzelf in mensenhanden hebt gegeven, en trouw blijft. Jouw liefde – hoop voor ons –  jouw trouw – onze zekerheid -Jij hebt ze ons laten zien in Jezus jouw zoon. Heel zijn leven was een woord over jou.
Help ons te bouwen aan een nieuwe vruchtbare wereld hier en nu en straks. Nu we hier samen zijn
delen wij het brood en wijn, opbrengsten van ontkiemde zaden, zoals Jezus zei:

‘Deel dit brood en deze wijn, deel het leven met elkaar en ik zal in jullie mijn leven delen. Hou je vast aan elkaar en het Goddelijke zal tussen jullie zijn.’

Lied: Telkens als
Geef het Eeuwige, dat het kan, door handen en voeten van mensen, ook door die van ons, door het hart van mensen. Zo kunnen wij vanuit de door jou geschonken levensadem de taal van de liefde, de taal van ons hart spreken. Jouw gemeenschap doen opbloeien en vrucht doen dragen, in mensen die leven voor elkaar, in liefde en hoop, in geloof en trouw.
Laten we dan nu vanuit dat verlangen het gebed bidden dat ons zo bekend en dierbaar is: Onze Vader

Vredeswens
Verbinding met de ander zoeken in plaats van de afstand van het verschil. Daarmee begint de vrede. Laten we elkaar daartoe elkaar een hand van verbinding geven en ontvangen.
Vredeslied: Shalom aleichem
Brood breken
Lied: Lieve vuurwind/Veni Creator Spiritus

SLOTGEDACHTE

Wat we willen: momenten van helderheid
Of beter nog, van grote klaarheid
Schaars zijn die momenten en ook nog goed verborgen
Zoeken heeft dus nauwelijks zin, maar vinden wel
De kunst is zo te leven dat het je overkomt
Die klaarheid, af en toe.
Martin Bril

ZEGENWENS
Het zaad dat in goede grond is gezaaid, staat voor hen die het woord horen en begrijpen. Laten we aan het eind van deze zomerse viering onze levensweg vervolgen. Volgend de inspiratie die we vandaag mochten ontvangen. Van de woorden, de liederen en van elkaar. Ieder blad ademt de boom tot leven.  Laten we vurig leven zijn voor onze vrienden en vriendinnen, zielsverwanten, collega’s, buren en ook voor hen waarmee we het moeilijk hebben. Gevoed door de geest en zegen van de Eeuwige, die we ook hier en nu noemen: Vader Moeder, Zoon en Heilige Geest. Amen.

SLOTLIED: Als daar muziek voor is