13 april 2025
Voorganger: Marian Veenker en Franneke Hoeks |
Lectoren Corrie Dansen en Toon van Mierlo
koor: Melodiek o.l.v. Marcel van der Maeden Pianist Coby Wagemans
Openingslied Wat vrolijk over u geschreven staat
Welkom
Bevestiging
Marian Veenker wordt bevestigd in haar rol als voorganger van onze gemeenschap.
Lied Het woord dat ik jou geef
Zegening Palmtakjes
Goede God, zegen deze groene taken.
Laat jouw dauw neerdalen op dit groen,
opdat deze twijgen ons mogen wijzen op jouw belofte op een betere toekomst,
een leefwereld waarin jij richting geeft aan ons doen en laten.
Dat deze droom, dit visioen mag uitstralen
over de plekken waar deze takken zullen belanden.
Laat dit groen keer op keer een oproep zijn
om ons steeds weer te her-inneren
aan waar het om gaat op onze levensweg:
het goede leven voor de aarde en al wat daar op leeft.
Samen
Laat dit groen zijn een teken van leven.
Laat deze twijgen zijn een oproep om verder te zien,
meer lief te hebben, om sterker te hopen.
Mogen deze takken, een teken van Jouw zegen zijn. Amen
Acclamatie: Leven weet wegen uit de diepte van de dood
Inleiding op de lezingen
Vandaag vieren we Palmpasen; altijd een bijzondere zondag waarop we de feestelijke intocht van Jezus in Jerusalem vieren. Palmpasen heeft iets feestelijks. Vroeger werden er in veel parochies grote processies gehouden en mochten kinderen een palmpasenstok maken. Wij vieren het vandaag in een bescheidener vorm met palmtakjes, of liever gezegd buxus takjes.
In de eerste lezing horen we de hoe de profeet Jesaja een beeld schetst van iemand die niet terugschrikt voor mishandeling en vernedering, maar zijn vertrouwen helemaal in God stelt. Deze tekst is altijd gezien als een profetie over Jezus: Hij is de ware dienaar die de weg van lijden en vernedering niet schuwt.
In het evangelie horen we hoe Jezus als een soort koning wordt verwelkomd en bejubeld. Hij werd gezien als de redder, de messias, de koning die het Joodse volk zou gaan bevrijden. Maar wel een koning die op een ezel de stad binnenkomt. Een dier dat in de bijbel symbool staat voor nederigheid en vrede.
De twee teksten lijken wel een soort paradox: Jesaja beschrijft een dienaar die lijdt maar niet bezwijkt, en in Lucas zien we hoe Jezus als een koning wordt bejubeld. Dit is een uitnodiging aan ons: hoe staan wij in het leven? En durven wij, net als Jezus, de weg van nederigheid en overgave te gaan, vertrouwend dat God ons niet in de steek laat?
Eerste lezing: Jesaja 50: 4-7
God de Heer heeft mij de gave van het woord geschonken;
ik versta het de ontmoedigden moed in te spreken.
Elke morgen spreekt Hij zijn woord,
elke morgen richt Hij het woord tot mij
en ik luister met volle overgave.
God de Heer heeft tot mij gesproken
en ik heb mij niet verzet,
ik ben niet teruggedeinsd.
Mijn rug bood ik aan wie mij sloegen,
mijn wangen aan wie mij de baard uitrukten
en mijn gezicht heb ik niet afgewend
van wie mij smaadden en bespuwden.
God de Heer zal mij helpen:
daarom zal ik niet beschaamd staan
en ik zal geen spier vertrekken.
Ja, ik weet dat ik niet te schande zal worden.
Lied Die mij getrokken uit de schoot
Tweede lezing: Lucas 19,(28)29-40
Toen Hij Betfage en Betanië bij de Olijfberg naderde, stuurde Hij twee van de leerlingen vooruit en zei tegen hen: ‘Ga naar het dorp daarginds. Daar zullen jullie een vastgebonden veulen vinden, dat nog nooit door iemand bereden is. Maak het los en breng het hier. Als iemand jullie vraagt: “Waarom maken jullie het los?”, moeten jullie antwoorden: “De Heer heeft het nodig.”’ De beide leerlingen gingen op weg en vonden het veulen, precies zoals Jezus had gezegd. Toen ze het dier losmaakten, vroegen de eigenaars hun: ‘Waarom maken jullie het los?’ Ze antwoordden: ‘De Heer heeft het nodig.’ Daarna brachten ze het veulen naar Jezus. Ze wierpen hun mantels over het dier en lieten Jezus erop zitten. Onderweg spreidden de leerlingen hun mantels voor Hem op de weg uit. Toen Hij op het punt stond de Olijfberg af te dalen, begon de hele groep leerlingen vol vreugde en met luide stem God te prijzen om alle wonderdaden die ze hadden gezien. Ze riepen: ‘Gezegend Hij die komt als koning, in de naam van de Heer! Vrede in de hemel en eer aan de Allerhoogste!’ Enkele farizeeën in de menigte zeiden tegen Jezus: ‘Meester, berisp uw leerlingen.’ Maar Hij antwoordde: ‘Ik zeg u: als zij zouden zwijgen, dan zouden de stenen het uitschreeuwen.’
Acclamatie Blijf geborgen in je naam
Overweging
Allereerst wil ik mijn dank uitspreken naar het bestuur en naar jullie, dat ik hier mag staan en de gemeenschap mag dienen door mede voorganger te zijn. De afgelopen keren dat ik een viering mocht mee voorbereiden, heb ik na afloop elke keer zulke positieve reacties gekregen, dat ik dacht ‘nu kan ik eigenlijk niet meer terug’.
Ik wil deze gelegenheid ook gebruiken om even stil te staan bij mijn ouders, die zeker heel trots zouden zijn geweest om mij hier nu te zien staan. Mijn vader is 20 jaar lid geweest van de Orde van Jezuiten en dat heeft zeker ook een grote stempel gedrukt op de verdere gang van mijn leven, alhoewel hij dat nooit heeft meegemaakt, want hij stierf onverwacht toen ik 18 jaar was. Mijn moeder was verpleegster, maar – zoals zoveel vrouwen in die tijd – moest ze stoppen met werken toen ze met mijn vader trouwde. Ze hebben me altijd veel liefde en geborgenheid gegeven en mede door hen ben ik wie ik nu ben.
Het thema van deze viering is ‘hongeren naar bevrijding’, maar wat is bevrijding eigenlijk en voor wie en hoe? Als ik kijk naar de gebeurtenissen in onze wereld nu en zie hoeveel mensen er hongeren naar bevrijding van onrecht, lijden, honger, angst, geweld – dan voel ik me soms enorm machteloos en verdrietig. En ook wijzelf hebben in meer of mindere mate te maken met dit verlangen: een honger naar bevrijding van wat ons vasthoudt of neerdrukt. We weten allemaal wat pijn, onzekerheid, verdriet, angst is en wat dat met ons kan doen. Het kan leiden naar vertwijfeling, wanhoop en depressie.
Jesaia geeft ons een beschrijving over de innerlijke houding van iemand die weet wat lijden is. Een mens die de weg van lijden en vernedering niet uit de weg gaat. Het is een beschrijving van de innerlijke houding van Jezus. Dat is toch echt wel een hele andere houding dan we van de meeste leiders in onze tijd gewend zijn. We zien bij zoveel wereldleiders dat het eigen gewin voorop lijkt te staan. Het recht van de sterkste telt. Succes telt. Wat een verschil met de leider die Jezus was! Hij lijkt geen weerstand te bieden aan het onrecht en leed dat hem wordt aangedaan. Hij staat niet klaar met een leger om zichzelf en zijn vrienden te verdedigen. Zelfs zijn eigen familie en vrienden begrepen niet echt wat hij aan het doen was en waarom hij zijn macht niet gebruikte om aan het geweld en onrecht een einde te maken.
En hoe vaak denken ook wij niet “waarom laat God deze ellende allemaal toe, waarom gebruikt God zijn macht niet? Waarom gebeurt er zoveel kwaad en onrecht aan mensen?” Zelf denk ik dat de boodschap niet is dat we alles maar moeten accepteren, maar dat het meer gaat over onze innerlijke houding. Dat we onszelf niet verliezen in tijden van lijden. Het is een boodschap van innerlijke bevrijding, innerlijke kracht.
Het viel mij op tijdens het overdenken van de tekst uit het evangelie hoe Jezus uitgebreide instructies geeft aan zijn leerlingen om een veulen los te maken dat vastgebonden is. Dit woord wordt verscheidene malen gebruikt in deze lezing. En misschien is het woord ‘losmaken’ ook wel een soort sleutelwoord en heeft het diepere betekenis. Als we de weg van Jezus gaan, dan kan God in ons ook dingen ‘losmaken’, en dan denk ik aan het het bevrijd worden van angsten, vooroordelen, onrust, twijfel. We kunnen onszelf de vraag stellen wat er in mij moet worden losgemaakt. Kan ik mezelf openstellen om ‘losgemaakt’ te worden? Dat vraagt om een innerlijke houding, een vertrouwen in uiteindelijke gerechtigheid en bevrijding. De ezel is in de bijbel het symbool van vrede, als een soort tegenpool van paarden, die het symbool zijn van oorlog en macht. Jezus laat ons zien dat de weg van vrede, geen weg is van het recht van sterkste, maar een innerlijke weg, een diep vertrouwen dat we niet alleen zijn op deze weg, ook al is die weg nog zo moeilijk en pijnlijk.
De boodschap van bevrijding is er niet een van macht en machtsvertoon en geweld, maar van het bewandelen van de weg van vrede en liefde, een soort kompas en ook vooral een vertrouwen in dat we niet alleen zijn en dat uiteindelijk het goede zal overwinnen.
Geloofslied In de hemel onze vader
Klaarmaken tafel | Instrumentale muziek | collecte
Voorbeden
Barmhartige God, Wij bidden voor allen die leven in oorlog en conflict,voor hen die onderdrukt worden en geen stem hebben.
Geef hun de kracht om vol te houden,
de moed om op te staan en de hoop op een betere toekomst. Laat ons hongeren naar bevrijding
en in solidariteit naast hen staan,
zodat vrede en gerechtigheid mogen groeien.
Laat ons bidden: wek uw kracht en kom ons bevrijden
God van nabijheid en troost,
Wij bidden U voor allen die ziek zijn,
voor wie zich gevangen voelt in hun eigen lichaam of geest. Dat zij zich gedragen weten door uw liefde.
Laat ons hongeren naar genezing en vernieuwing,
om elkaar hoop te geven en nabij te blijven.
laat ons bidden: wek uw kracht en kom ons bevrijden
God van liefde en vergeving,
Wij bidden om bevrijding van alles wat ons tegenhoudt
om in vrijheid en vrede te leven.
Maak ons los van angst, bitterheid en schuldgevoel,
zodat wij in vreugde en vertrouwen uw weg kunnen gaan. Geef ons de kracht om vergeving te vragen en te schenken, en om open te staan voor uw liefde die ons telkens weer uitnodigt.
Laat ons hongeren naar innerlijke vrijheid en kracht
om elkaar te omarmen in verbondenheid.
Laat ons bidden: Wek uw kracht
En we denken hier aan deze tafel aan de mensen van wie we afscheid moesten nemen en koesteren hun namen.
Koester de namen….
Tafelgebed
Verzameld om deze tafel,
te midden van het groen
danken wij Jou, God van mensen,
voor het leven ons aangereikt,
voor mensen begaan met anderen,
voor de rijkdom van de natuur,
voor alles wat we mogen oogsten,
de vruchten van de aarde,
de vruchten van uw geest:
vrede, vriendelijkheid en vreugde.
Gezegend Jij, die gesproken heeft in Jezus,
die leefde als mens onder mensen,
die opkwam voor de verstotene,
die recht deed aan elke mens,
de laatste en de eerste,
die zijn leven deelde
tot het einde toe.
Want op de laatste avond van zijn leven,
heeft Hij ons zijn lijf en ziel
voor eeuwig gegeven.
In het bijzijn van zijn vrienden
heeft Hij brood genomen,
dankte voor het brood,
brak het
en deelde het aan zijn vrienden
met de woorden:
‘Neem en eet van dit brood,
dit is mijn leven, ik geef het aan jullie.’
Schalen neerzetten en 3 bekers omhooghouden
Ook nam Hij een beker,
sprak een dankgebed,
en zei tot zijn vrienden:
‘Drink hieruit en proef van mijn liefde,
zodat mijn vreugde in jou zal zijn
en haar volheid bereikt.
Heb elkaar lief,
zoals ik jou heb lief gehad.’
Bekers neerzetten
Zo heeft Hij zich aan ons gegeven,
als levend brood.
Zo leeft Hij in ons midden,
als Gods woord.
Zo wordt zijn droom onze droom,
een visioen van vrede,
een visioen van gerechtigheid
voor elke mens hier op aarde.
In die Geest gaan wij op weg,
om te werken aan
veiligheid en geborgenheid,
vrijheid en vertrouwen,
vreugde en vrede voor iedereen,
in verbondenheid met elkaar,
in verbondenheid met Jezus
en zo verbonden
met Jouw vredelievende nabijheid.
ONZE VADER Verborgen
VREDESWENS
In een wereld
waarin de macht regeert, alleen de winnaar telt,
ging Jezus het smalle pad
van eenvoud en van dienstbaarheid
en vond daarin zijn vrede.
Die vrede wensen wij elkaar nu van harte toe.
Geef daarom elkaar een teken van vrede…
VREDESLIED – Dona nobis pacem
UITNODIGING AAN DE TAFEL VAN BROOD EN WIJN
LIED lied van doem en genade
Gebed
Goede God, in het delen van brood en wijn geef jij ons innerlijke kracht om instrumenten van bevrijding te zijn. Dat wij meer en meer mogen zijn zoals Jezus, iemand die ons voorging op de weg naar bevrijding en vrede.
MEDEDELINGEN
SLOTGEDACHTE De oude lindeboom
Midden op het plein stond een grote oude linde. Rond deze boom speelde zich heel het dorpsleven af: de kinderen speelden er na school, jongeren vertelde er hun stoere verhalen, en op de banken in de schaduw, praten de ouderen over vroeger. Op zaterdag was het markt onder de linde en op zondag ruste men er uit na een lange wandeling.
Op een zaterdag, brak er een grote tak van de linde en viel op enkele marktkramen. De marktkramers waren woedend: “Die boom moet weg!’ Niettegenstaande vele protesten besloot de gemeenteraad: ’De linde moet verdwijnen, want volgens onderzoekers is het helemaal hol.’
Op de dag dat de linde werd omgezaagd, verzamelden velen mensen zich op het plein. Eerst zaagde men de takken weg. Daarna hees men de holle stam aan dikke touwen op.
Er viel een stilte over het dorpsplein. De mensen hielden hun adem in. Op de plek waar de holle stam was weggezaagd, zagen dat ze dat er een nieuw klein lindeboompje was gaan groeien.
Slotlied Nu nog met halve woorden