Actueel

Het leven gaat door. . .

Elk blad ademt de boom tot leven

San Salvatorgemeenschap 18-19 juni 2017
Titel:
Het leven gaat door. . .
Voorganger: John Parker
Muzikale ondersteuning: de Cantorij.

Openingslied: Zomaar een dak

Inleiding
Welkom iedereen hier bij onze wekelijkse viering in Cello.
Welkom, vaste bezoekers; welkom aan diegenen die misschien niet zo vaak of zelfs voor het eerste hier zijn.
Met woord en gezang, in beeld en symbool komen we bij elkaar. Wie dat dat wil, wie dat kan mag delen met anderen. De weg al gevolgd, de hoop voor de weg die komt, waarvoor er geen Tomtom of wegenkaart bestaat, die we blind maar in vertrouwen mogen bewandelen; alleen en samen met elkaar.
Het leven gaat door. Zo luidt ons thema vandaag. Het leven gaat door, met zijn momenten van vreugde, van verdriet, van hoop en plannen, van vermoeidheid, van enthousiasme en hard werken, van alles dat we mee mogen maken.
Ik wens ons allen een fijne viering toe; een uurtje van gedachten, van dromen, van reflectie, van gebed.

Bezinning: van Leo Kaniek.
Misschien herken je dat wel. Je zit lekker ontspannen met een kopje thee in je luie stoel, en dan bekruipt je opeens het gevoel dat je nog iets moet: de was, je mail, de keuken, wat dan ook.
Als je goed naar dat ‘moeten’ kijkt, zul je zien dat het zelfs een lichte spanning in je lichaam teweegbrengt. ‘Moeten’ blokkeert de toegang naar het nu, naar dat wat is. In stilte lossen ‘moeten’ en spanning op en blijft de vrijheid van dit moment.
Acclamatie: Wek mijn zachtheid weer

1e lezing: Vrucht dragen, (Hans Waegemakers)
Dat je bij alle kwetsbaarheid
en ontoegankelijkheid
van de mensen
voor wie je zorgt
met wie je werkt
ontdekt
hoe kwetsbaar jijzelf bent.

En dat dit niet erg is
geen zwakte, maar juist je kracht

want wie zich breken laat
zal de stilte breken
wie verdriet durft tonen
zal schaterlachen zien
voor wie durft opengaan
zal de oester zich openen
voor wie kleur bekent
zal de vlinder zich ontvouwen
Lied za: De wijze woorden – zo: Je moet het eenzaam laten

2e lezing: Matteus 9, 35-38
Jezus trok rond langs alle steden en dorpen, hij gaf er onderricht in de synagogen, verkondigde het goede nieuws over het koninkrijk en genas iedere ziekte en elke kwaal.
Toen hij de mensenmenigte zag, voelde hij medelijden met hen, omdat ze er uitgeput en hulpeloos uitzagen, als schapen zonder herder. Hij zei tegen zijn leerlingen: ‘De oogst is groot, maar er zijn weinig arbeiders. Vraag dus de eigenaar van de oogst of hij arbeiders wil sturen om de oogst binnen te halen.’
Daarop riep hij zijn twaalf leerlingen bij zich en gaf hun de macht om onreine geesten uit te drijven en iedere ziekte en elke kwaal te genezen.
Acclamatie za: Wij hebben voor u gebeden – zo: Blijf niet staren

Overweging
Een paar weken geleden ben ik met ons gezin naar een escaperoom geweest, in Eindhoven. Ik weet niet of jullie bekend zijn met deze activiteit. Je wordt in een vrij donkere kamer opgesloten, en door het oplossen van een aantal puzzels vind je uiteindelijk een sleutel die de deur weer opendoet.
Het was een kleine kamer, misschien 5×3 meters, vol gepropt met oude kasten, koffers en oude kantoorartikelen; sommigen met een cijferslot, anderen die een sleutel moesten hebben. Woordpuzzels, licht en spiegelpuzzels, wiskunde puzzels, van alles om die cijfersloten open te krijgen en hopelijk een andere sleutel te vinden om zo verder te komen. Met zijn 5en in zo ’n kleine ruimte viel het niet altijd mee; mee gesleurd door het zoeken, in het verhaal dat ons voorgelegd werd. Het voelde als een uitdaging die we samen konden oplossen.
En gelukkig, binnen het uur waren wij eruit. De laatste sleutel deed de deur open, en wij vonden ons weer in de stad, onder een grijze aprilse hemel. Het leven kon doorgaan. Even een uurtje de werkelijkheid uit en dan weer terug erin. Het leven ging door.
Zoiets hebben we ook kunnen horen in onze lezing uit het evangelie vandaag. De schrijver beschrijft een moment uit het dagelijks leven van Jezus: rondreizen, dorpen bezoeken, zijn boodschap van hoop, van mildheid en medeleven doorgevend in woorden en tekenen. Hij voelt de behoefte van mensen om geholpen te worden, om oplossingen te vinden voor hun dagelijkse problemen, en hij weet dat hij dit niet alleen kan doen. Hij vraagt aan zijn vrienden om deze opdracht op zich te nemen. Misschien kunnen zij samen iets bereiken.
En zo gaat het leven door. De opdracht aan de leerlingen gegeven zou een voorbereiding op de tijd na Jezus z’n dood. Zelfs als hij er niet meer is gaat het leven door. Zijn boodschap van hoop, troost en liefde is groter dan één mens en zal verspreid moeten worden in alle tijden, in alle hoeken van de wereld.
Het leven van een mens is niet alleen een aaneenschakeling van gebeurtenissen, van feiten, van dingen. Er is een doel voor nodig, dat als een leidraad door het leven loopt. De mens is geen heilige, maar ieder mens kan vrucht dragen, om de beeldspraak van onze eerste lezing te gebruiken. Het gaat om hoe je je leven leeft; het gaat om hoe je het mens-zijn bekijk. Is ieder mens een eiland, zoals de Engelse dichter John Donne het zei; alleen met zichzelf bezig, zijn eigen geluk, zijn eigen ontwikkeling en zelfbeeld? Of is ieder mens afhankelijk van anderen en verantwoordelijk voor anderen?
Onze eerste lezing werd geschreven met het oog op mensen die in de zorgsector werkzaam zijn, maar ik heb altijd gedacht dat iemand die zich christen, religieus, spiritueel, een zorgende mentaliteit zou hebben. Niet dat je hoeft in de zorgsector te werken. Maar wat je ook doet, waar je ook maar ben, je denkt na, je denkt aan anderen met wie je onze wereld deelt. Naar het voorbeeld van Jezus; waar hij ook ging, hij had aandacht voor mensen – de zieken, de armen, de buitengeslotenen, de kwetsbaren.
Ik werd geraakt door de verhalen van mensen betroffen door de verschillende aanslagen deze afgelopen tijd. Ja, geweld is monstrueus, maar wat een moed, een menselijke moed getoond door die reddingwerkers. Mensen in Manchester, in Londen die slachtoffers gingen helpen. En de leerlingen uit Geldrop die hun leerkrachten hielpen toen hun bus verongelukte. Wat een teken van mens-zijn: er zijn voor anderen. Een hart open voor anderen.
Zo kunnen we verdergaan, met hoop en vertrouwen, in het leven, in de goedheid van de mens, in de God op wie wij hopen.
Geloofslied: Voor mensen die naamloos

Voorbeden
Wij bidden voor onze wereld, voor onszelf en voor alle mensen.
Wij bidden voor mensen die in de steek zijn gelaten of terzijde zijn geschoven;
dat zij ons nabij kunnen zien, barmhartig, menselijk, goddelijk.

Als alles duister is

Wij bidden voor mensen die door een wending van gebeurtenissen
onverwacht hun zekerheden en bezittingen hebben verloren;
Wij bidden voor mensen, slachtoffers van geweld of van ongelukken;
dat wij als medemensen weten ze op te vangen, in barmhartigheid en waardigheid.

Als alles duister is

Wij bidden voor allen die ons in de dood zijn voorgegaan

Tafelgebed
Geprezen zijt Gij, onze God
die ons tot op de dag van vandaag
in leven hebt gehouden.
Gij, God van Abraham, God van Isaak
God van Jacob,
wees ook onze God nu wij aan U denken
en tot U roepen.
Gij, bron van alle herinnering,
die weet dat vergeten vaak verlaten is
Gij zult ons dit niet aandoen.
Want wie zouden wij nog zijn
als Gij niet meer aan ons denkt?
Wij herinneren U aan de uittocht
toen U de ellende van uw volk hebt gezien
en hen de weg naar vrijheid hebt gewezen,.
naar het land waar het leven goed is.
Gij onze God,
die het verdriet en de wanhoop van mensen deelt:
wij bidden U:
richt ook ons hart op waarachtig medeleven
met die onze naasten zijn.

Herinner U,
wat er in ons omgaat aan hoop en twijfel,
domheid, drift, plezier, onzekerheid.
Gij zijt groter dan ons hart
op elk van ons houdt Gij uw oog gericht
en niemand of hij heeft een naam bij U.
en niemand valt of hij valt
in Uw liefdevolle handen.

Omdat Gij het zit

John
Herinner U die man uit Nazareth, Jezus,
die vol was van uw kracht
die zijn verleden niet verloochende
en die in diepste nood
aan U bleef vasthouden.
Hij is het levende bewijs geworden
dat Hij de dood en alle wanhoop overwonnen heeft.
Nog steeds denken wij aan Hem
en is Hij voor ons een teken van hoop,
en een levende herinnering geworden voor allen die rond Hem samen komen.

Zo hebben zijn volgelingen gedaan
in die laatste nacht dat Hij nog leefde;
toen Hij het brood in zijn handen nam het brak
en aan zijn vrienden uitdeelde met de woorden:
Hier, neemt en eet, mijn leven met u gedeeld.
Blijf dit doen om mij te gedenken.

Ook de beker liet Hij rondgaan en zei:
Dit is mijn leven, mijn bloed.
Drink eruit,
zo blijf ik met jullie verbonden in een nieuw verbond.
Blijf aan mij denken en Ik zal in jullie midden zijn.

Omdat Gij het zit

Zo houden wij zijn naam levend
en met Hem alle levenden en doden
die ons dierbaar zijn.
Zo versterken wij de hoop die in ons leeft:
dat het toch mo¬gelijk is:
vriendschap, vrede en recht
overal in deze wereld
ook hier en nu
in deze kleine gemeenschap
van San Salvator.

Want niemand ontkomt
aan Uw grenzeloze liefde
en niemand leeft of hij leeft door U
die groter zijt en liefdevoller
dan ieder van ons.

Omdat Gij het zit
Onze Vader….

Vredeswens
Vredeslied:
Jij leert mij vliegen

Iedereen wordt van harte uitgenodigd aan de tafel van brood en wijn

Communielied za: Houd mij in leven – zo: Zij die stom zijn

Goed on te weten

Slotgedachte: van Vaclav Havel
Ik geloof dat we moeten leren te wachten,
zoals wij ook moeten leren te scheppen.
We moeten geduldig de graankorrels zaaien,
de aarde waarin ze gezaaid zijn
koppig water blijven geven
en de planten verder hun eigen tijd gunnen.
We kunnen een plant nu eenmaal niet voor de gek houden,
net zo min als we de geschiedenis voor de gek kunnen houden.
Maar we kunnen wél water geven,
geduldig, elke dag, met begrip,
met nederigheid, maar ook met liefde.

Zegen en wegzending

Slotlied: Om warmte gaan wij een leven.

Twijfel

Elk blad ademt de boom tot leven

San salvatorgemeenschap 10 – 11 juni 2017
Thema: Twijfel
Voorganger: Ard Nieuwenbroek
Muzikale ondersteuning: Melodiek

Openingslied za: Voor mensen die naamloos
– zo: Onstilbare tonen, zwijgende woorden

Welkom
Wees welkom, wie je ook bent. Of waar je ook vandaan komt. Welkom met al je gedachten en je gevoelens. Ze mogen er zijn, ook hier vandaag. Deze viering heeft als thema ‘Twijfel’. Ongetwijfeld bij ons allen bekend. Bekend en gekend op soms moeilijke momenten van je leven. Of zelfs in hele fases van je leven. Twijfel hoort bij mensen, zoals ademen hoort bij leven. Zonder twijfel is er geen leven. En we zijn met ons twijfelen in goed gezelschap. In een interview met America Magazine zei de paus zelfs dat twijfel een essentieel onderdeel van het geloof is. “Als iemand op alle vragen een antwoord heeft, dan is dat een teken dat God niet bij hem is. Het betekent dat hij of zij religie voor zichzelf gebruikt. Grote leiders in de Bijbel, zoals Mozes, lieten ook ruimte voor twijfels. Je moet God de ruimte geven en niet jouw zekerheden.”

Laten we nu die ruimte zoeken en daartoe de stilte vinden in onszelf en om ons heen.

Gebed (Huub Oosterhuis)
Heer, ik wil jou danken voor je naam. Jouw vreemde naam die luidt: ‘Ik zal er zijn’. Jouw naam is zo gewoontjes en onuitsprekelijk bijzonder. ‘Ik ben’. Ik ben er in het donker. Ik ben er in je pijn. Ik ben er in je twijfel. Ik ben er als je fouten maakt. Ik ben er als je lacht. Ik ben er in je weifelende eenzaamheid. Jouw naam geeft ons toekomst, telkens weer. Hoop in twijfel en onzekerheid. Kracht om te blijven vechten voor de goede strijd. En zelfs als we geen uitkomst zien, zeg jij: ‘Ik zal er zijn’.
Lied za: Mijn God zijt gij – zo: Ik ben, zegt Gij, de eerste en de laatste

Inleiding op de lezingen
De lezingen gaan vandaag over twijfel. Hoe geloven en twijfel eigenlijk in elkaars verlengde liggen. De eerste lezing bevat hierover gedachten van Huub Schumacher. Gevolgd door de Evangelielezing van Mattheus waarin we kennis maken met twijfelende leerlingen.

1e lezing (Vrij naar Huub Schumacher)
Al raken mensen – door ziekte, oorlog, aardbeving, sterven van een dierbare – in diepe duisternis en twijfel, altijd strekken zij zich toch weer uit naar het licht. Zij krabbelen omhoog omdat het vertrouwen in een Oerkracht van Liefde ook in hen zijn werk doet! Op di manier geloven doet veel, inclusief alle twijfel. Je hoeft niet te vrezen dat je iets overkomt en of je wel aan je trekken komt. Daarom ben je helemaal vrij om te twijfelen. Helemaal vrij voor anderen. Om anderen die vertwijfeld in het donker zitten twijfelend nabij te zijn. Je helpt ze en jezelf want je weet dat vroeg of laat het Licht zal doorbreken.
Lied: za: Op mijn levenslange dagen – zo: Op mijn levenslange reizen

2e lezing: Mattheus 28, 16-20
De elf leerlingen gingen naar Galilea. Ze gingen naar de berg die Jezus genoemd had. Toen ze Jezus zagen, knielden ze voor hem. Maar de leerlingen twijfelden. Jezus kwam dichterbij en zei tegen de leerlingen:’ God heeft mij alle macht gegeven. In de hemel en op de aarde. Jullie moeten naar alle volken gaan, zodat iedereen mijn leerling kan worden. Jullie moeten de mensen dopen in de naam van de Vader en van de Zoon en van de heilige Geest. Leer de mensen om zich te houden aan alles wat ik jullie verteld heb. En vergeet nooit: ik ben altijd bij jullie, totdat de nieuwe wereld komt.’
Lied za: Maak uw woord – zo: Mij nabij ben jij, mijn God

Overweging
Twijfelen doen we allemaal. Hoeveel keer per dag eigenlijk? Soms gebeurt het al ’s morgens vroeg: blijf ik nog even lekker in bed liggen of ga ik er meteen uit? Welke kleren trek ik vandaag aan? Ga ik met de fiets of auto naar mijn werk? Zal ik vandaag mijn dochter bellen of juist niet? Naast alledaagse twijfel is er ook zwaardere twijfel. Ga ik wel of niet een chemokuur volgen? Vinden we een oplossing voor ons relatieprobleem of gaan we uit elkaar? Gaan we kleiner wonen of blijven we waar we 40 jaar hebben gewoond? Twijfel. Een woord dat in het evangelie van Mattheus vandaag ineens opduikt. Wanneer de leerlingen hun Heer zien na Pasen wordt hen geen duidelijkheid verschaft maar twijfelen ze. In de vele Bijbelvertalingen zie je dat vertalers dat willen ‘verbeteren’ en dan woordjes aan de tekst van de evangelist gaan toevoegen. Zoals: ‘sommigen twijfelden’. Of soms lezen we: ‘sommigen twijfelden nog!’ Dus niet allemaal, gelukkig, en degenen die de moed hadden om te twijfelen deden dat slechts even. Twijfel is kennelijk niet zo aan de orde, niet zo positief. Gek genoeg ben ik, door de jaren heen, juist heel gelukkig met mijn toenemende twijfel. Op allerlei gebieden. Naarmate ik ouder word weet ik steeds minder dingen zeker. Ooit zei ik hier al eens: Ik ben een Goddelijke twijfelaar. Geloven is menselijk en twijfelen is Goddelijk. In het alledaagse leven is twijfelen volgens mij juist een kracht in plaats van een zwakte. Je hebt namelijk het lef om tijd te nemen en afwegingen te maken als het om iets belangrijks gaat. En niet opgejaagd te worden door de sneltreinvaart van onze maatschappij, die snelheid in beslissingen vraagt. Je lijkt soms bijna een beter mens als je slagvaardig, duidelijk en overtuigd in het leven staat en je ook zo gedraagt. Is daar wel plaats voor onzekerheid? Onzekerheid is echter toegestaan. Het is moedig om ‘ik weet niet’ momenten te omarmen, welkom te heten en dat met anderen te durven delen. Sommige ‘zekere’ mensen vinden het wellicht gemakkelijker ergens in te geloven dan ergens aan te twijfelen. Hoe is dat op geloofsgebied? Een misschien precair onderwerp. Je bent toch pas een gelovig mens als je in je geloof niet twijfelt? Zeker bent van die ene God, al of niet als figuur vermenselijkt? Zeker bent dat de verhalen in de Bijbel de enige juiste en ware richting zijn in je leven? Waaraan niet te tornen valt? Waar je anderen, twijfelende gelovigen, van probeert te overtuigen? Er zijn ook mensen die hier anders over denken. De scheiding tussen theïsme en atheïsme is heel poreus. Een aantal grote theologen uit de geschiedenis van de kerk noemt zich atheïst. Omgekeerd kennen mensen die niets met geloof hebben, momenten in hun leven waarop er iets in hen opwelt van dankbaarheid, van gebed zelfs.  Twijfelen mag en twijfelen maakt je sterker.  Na de dood van Savannah zei een voorganger van de plaatselijke kerk het volgende: ‘ Dit is een gemeenschap van harde werkers, van aanpakkers, arbeidersvolk. Daarom zijn ook de mensen dinsdag weer aan het werk gegaan, in de vis. Want we moeten ook verder. En ondertussen schuilen we in onze vertwijfeling bij God’ . Twijfelen mag en twijfelen maakt je sterker. Je durft en bent in beweging. Je twijfel, ook in geloven, durven te omarmen is er niet voor weglopen. Ermee bezig blijven, samen met anderen, gelovig of niet. Dan kan twijfel iets moois opleveren in je leven. Dan sta je niet stil. Zo durven we Goddelijke twijfelaars te zijn. Vrij om te twijfelen. Helemaal vrij om er voor anderen te zijn. Om hen, die vertwijfeld in het donker zitten, twijfelend nabij te zijn. Met als kers op de taart die beloftevolle woorden op het eind van het Evangelie. Misschien juist bedoeld voor de twijfelaars: Gods belofte, zijn verzekering: wees niet bang, ik ben erbij, ik laat je niet los. Zo durven we Goddelijke twijfelaars te zijn.
(Geïnspireerd door Jurgen van den Herik)

Geloofslied za: Niet als een storm – zo: Waarom, wanneer

De tafel wordt klaargemaakt en er wordt gecollecteerd.

Voorbeden
Eeuwige,
Wees ons nabij in onze twijfel. Geef ons de moed om onzeker te zijn. Zodat we vanuit jouw liefdevolle voorbeeld mens durven te zijn onder de mensen.

Kom over ons met uw Geest

Eeuwige,
Geef mensen die te maken hebben met ziekte, oorlog, aardbeving of sterven van een dierbare, jouw licht en liefde. Opdat de duisternis hen niet omarmt en het leven langzaam weer vervult raakt van licht.

Kom over ons met uw Geest

Eeuwige,
Jouw oerkracht van Liefde geeft ons ruimte om te geloven, inclusief twijfel. We danken jou voor de vrijheid om te mogen twijfelen. Om jouw Goddelijke twijfelaars te mogen zijn.

Kom over ons met uw Geest

Eeuwige,
We bidden om steun en verbinding voor allen die treuren om het verlies van twee jonge kinderen: Romy en Savannah. We bidden voor de, vermoedelijk, jonge daders van dit misdrijf en hun naaste familie. Opdat iedereen in vertwijfeling mag schuilen bij God.

Kom over ons met uw Geest

Eeuwige,
Vandaag vragen we om jouw liefdevolle nabijheid voor de verdrukten in onze samenleving. Beschadigde mensen, jong en oud. Wanhopige mensen, dichtbij en ver weg. Geef ons energie en wijsheid om in jouw naam verdrukten nabij te zijn.

Kom over ons met uw Geest

Eeuwige,
Geef ons troost en kracht daar waar verdriet ons soms omarmt. Dat verdriet ons niet de baas wordt en ons van het leven weg haalt. Om uiteindelijk als verdrietig mens ook in jouw Licht te durven leven, samen met liefdevolle mensen om ons heen.

Voor uw aangezicht gedenken wij onze doden

Tafelgebed
Gezegend jij, bron van hoop die vrijheid schept, die warmte geeft, die voelbaar in ons midden er wil zijn voor elke kleine en grote mens. Gezegend jij, bron van leven, die ruimte schept, die liefde geeft, die als een kracht in ons, ons doet opstaan voor vrede en gerechtigheid. Gezegend jij, bron van moed, die kansen schept, die toekomst geeft, die ogen opent om te zien wat ons te doen staat: werken aan jouw wereld van menswaardigheid. Gezegend jij, tot ons gekomen in Jezus van Nazareth, vermenselijking van hoop, leven en toekomst, die jouw woorden sprak, die jouw daden deed, om licht te zijn, om mens te zijn, om goed te zijn, voor elke mens. Gezegend jij, die ons uitnodigt om te mogen twijfelen. Jij, die ons vertrouwen geeft om desondanks op pad te gaan, samen met anderen.

Telkens als wij eten van dit brood en drinken uit deze beker verkondigen wij zijn dood en dat hij leeft, Jezus Messias. Die ons aanspreekt, ondervraagt, bemoedigt, troost, vermaant. Die ons verschijnt in de woorden ‘hebt elkander lief’. Die tot ons zegt: ‘Doe dit en denk aan mij. Breek je brood en deel je levenskracht. Geef je leven zoals ik het gaf: wees mijn zachte kracht, mijn lichaam en mijn licht in deze wereld. Moge het delen van dit brood en deze beker ons hart versterken: dat wij vol twijfel en hoop meewerken aan een nieuwe wereld waar brood en recht en liefde is voor al wat leeft.
Onze Vader

Vredeswens
Vredeslied za: Stad van vrede – zo: Vrede voor jou en vrede voor mij

Breken en delen Lied za: Neem ’t Gods woord met hart en mond – zo: Die met ons deel

Afsluitend gebed aan tafel

Slotgedachte
Een God die je aandacht waard is, is een God die altijd groter is dan je gedachten en over wie je denkbeelden dus nooit helemaal kloppen en waar dus altijd twijfel bij mogelijk is…

Zegen en wegzending
Eeuwige,
Draag ons in dit leven, waarin we er willen zijn voor elkaar
Licht ons bij, op die momenten waarop we twijfelen
Beadem ons, als we jouw liefdevolle inspiratie nodig hebben
Zie ons, in al onze worstelingen om jouw voorbeeld te volgen

Daartoe zegenen we elkaar en onszelf
in de naam van Vader, Zoon en Heilige Geest, Amen

Slotlied: za: Wachten, weten van de dingen – zo: Trek ik de zee door

 

Waakvlammetjes

Elk blad ademt de boom tot leven

San Salvatorgemeenschap 3 – 4 juni 2017
Pinksteren
Thema
: Waakvlammetjes, één vlammetje, één vuur
Voorganger: Jack Steeghs
Muzikale ondersteuning: de Cantorij

Openingslied za: De Geest des Heren
– zo: Wat altijd is geweest

Openingswoord
Het is feest vandaag, een aanstekelijk feest. Want een viering die mensen samenbrengt en aanvuurt tot meer mens-zijn. De waakvlammetjes branden, één vlammetje steekt allen aan, één vuur zodat de hoop niet kan vergaan. De geest moet kunnen waaien, want de vonk kan overslaan.
Hartelijk welkom in deze viering op eerste Pinksterdag. Ben je vertrouwd met de vieringen in de San Salvator, ben je af en toe een gast, ben je nieuw, ben je jong of oud, vrouw of man… Weet je welkom. Vanuit een vertrouwde gastvrijheid hopen en verwachten wij met elkaar een goed uur te hebben. In de naam van de vader, de zoon en de heilige geest, amen.

Openingsgebed
Vurige God,
Op dit moment in dit uur van samenkomen
staan wij meer dan anders
stil bij de waakvlam die we willen zijn,
stil bij de vlam die ons aansteekt
en stil bij het vuur dat we met elkaar hopen.

Laten we daarom, nu aan het begin van deze viering
een moment stil zijn.
Acclamatie: Gij hart, Gij bron van leven – zo: Weet je waarom

Inleiding op de lezingen
Een korte eerste lezing, maar met geladen woorden. En een lang evangelie. Niet zo’n gemakkelijke en toegankelijke woorden gaan er klinken. Het is de traditie waar wij als geloofsgemeenschap uit voortkomen. In de overweging probeer ik die traditie en ons allen in deze geheel andere tijd recht te doen.

1e lezing: Ezechiël 11, 17 – 20
Zeg hun bovendien: “Zo spreekt de Heer GOD: Ik zal u bijeenbrengen uit de volken, u verzamelen uit de landen waarover u verspreid bent, en u zal Ik de grond van Israël geven.”

Daar aangekomen zullen ze er alle gruwelen en alle afgoden verwijderen. Ik zal hun een nieuw hart geven en een nieuwe geest in hun binnenste uitstorten; Ik zal het stenen hart uit hun lichaam verwijderen en hun een hart van vlees geven, zodat ze mijn wetten in acht nemen en mijn geboden nauwlettend onderhouden. Zo zullen ze mijn volk zijn en Ik hun God.
Lied za: Zegen ons met het licht van uw ogen – zo: Waarom, wanneer, uit welke luchtlaag

2e lezing: Handelingen 2, 1 – 24
Toen de dag van Pinksteren aanbrak, waren zij allen op één plaats bijeen. Plotseling kwam er uit de hemel een geraas alsof er een hevige wind opstak, en het vulde heel het huis waar zij waren. Er verschenen hun vurige tongen, die zich verspreidden en zich op ieder van hen neerzetten. Zij raakten allen vol van heilige Geest​ en begonnen te spreken in vreemde talen, zoals de Geest hun ingaf.
Nu woonden er in Jeruzalem vrome Joden, afkomstig uit ieder volk onder de hemel. Toen dat geluid opkwam, liep de menigte te hoop en raakte in verwarring, omdat iedereen hen in zijn eigen taal hoorde spreken. Ze stonden versteld en vroegen zich verwonderd af: ‘Maar dat zijn toch allemaal Galileeërs die daar spreken! Hoe is het dan mogelijk dat ieder van ons de taal van zijn geboortestreek hoort? Parten en Meden en Elamieten, en bewoners van Mesopotamië, Judea en Kappadocië, Pontus en Asia, Frygië en Pamfylië, Egypte en het Libische gebied bij Cyrene, en hier woonachtige Romeinen, Joden​ en ​proselieten, Kretenzen en Arabieren, wij horen hen in onze eigen taal spreken over de grote daden van God.’ Ze stonden allen versteld, en in grote verlegenheid zei de één tegen de ander: ‘Wat heeft dit te betekenen?’ Maar anderen zeiden spottend: ‘Ze zitten vol wijn.’

Toen trad ​Petrus​ met de elf naar voren, verhief zijn stem en sprak hen als volgt toe: ‘Joden, inwoners van Jeruzalem, dit moet u allen weten, luister aandachtig naar mijn woorden! Want deze mensen zijn niet dronken, zoals u denkt – het is trouwens pas het derde uur van de dag  maar hier gebeurt wat gezegd is door de profeet Joël: 

En het zal gebeuren in de laatste dagen, zegt God,
dat Ik mijn Geest zal uitgieten over alle mensen;
uw zonen en uw dochters zullen profeteren,
de jongeren onder u zullen visioenen zien
en de ouderen zullen dromen dromen;
ja, over mijn dienaren en mijn dienaressen
zal Ik in die dagen mijn Geest uitgieten,
en zij zullen profeteren.

Ik zal wonderen verrichten aan de hemel boven
En tekenen op de aarde beneden:
bloed en vuur en walmende rook.
De zon zal veranderen in duisternis
en de maan in bloed,
voordat de dag van de Heer komt,
de grote en stralende dag.
Dan zal het gebeuren dat ieder
die de naam van de
Heer aanroept, gered zal worden.

Israëlieten, luister naar deze woorden! Jezus de Nazareeër is u van Godswege aangewezen door machtige daden, wonderen en tekenen, die God door Hem in uw midden heeft verricht, zoals u zelf weet. Volgens Gods vastgestelde plan en met zijn voorkennis is Hij uitgeleverd en hebt u Hem door de hand van wetteloze mensen aan het kruis geslagen en omgebracht. Maar God heeft Hem laten opstaan door een eind te maken aan de weeën van de dood, want het was onmogelijk dat Hij door de dood werd vastgehouden.
Acclamatie za: Zegen ons met het licht van uw ogen – zo: Heel het duister is vol van luister

Overweging
Pinksteren, dat is… Waakvlammetjes, één vlammetje, slechts één… Een flinke windvlaag én de hele boel raakt in vuur en vlam! Alles wat ademt raakt in de ban van één helder en aanstekelijke vlammenzee. Ieder mens heeft vanuit aanleg en talenten volop zín in het leven. Er wordt gehandeld vanuit vertrouwen en hoop. Pinksteren.

Waakvlammetjes, één vlammetje, één groot vuur. Het is een belofte die in aanzet al klinkt vanuit de profeet Ezechiël. Die belofte is nodig. Want samenleven valt mensen vaak zwaar. Hoeveel eeuwen heeft het niet geduurd voordat Gods beloofde volk fatsoenlijke omgangsvormen in acht neemt? In het oude testament was het gangbaar om het volgende te denken: overal daar waar God in mensenlevens ingrijpt, daar zal wel iets aan de hand zal zijn. Krijg je een ernstige ziekte? Dan zul je wel buiten de wet hebben geleefd. Eigen schuld, dikke bult.
Mét de profeet Ezechiël verandert die ‘burgerlijke moraal’ langzamerhand.  Langzamerhand. Het leren aan het leven behoort tot de categorie bijzonder trage leerprocessen; wij kunnen tot in onze heel andere tijd nog steeds sporen zien van dit moeizame gezamenlijke leerproces.
De profeet Ezechiël zag 26 eeuwen geleden dat het dagelijkse leven meer complex is dan mensen elkaar willen doen geloven. Individueel zijn we allemaal verschillend en beperkt. Maar mét elkaar kunnen er veel niet te bedenken mogelijkheden ontstaan. Elke situatie en tijd heeft zo zijn eigen vragen. Span God daarom niet te gemakkelijk voor jouw karretje. Stel je hart open, luister en leef vooral de Thora met hart en ziel na. Zoiets stel ik me in mijn eigen woorden voor.

Met Jezus wordt die profetische lijn in het nieuwe testament doorgetrokken. Het Bijbelboek Handelingen wordt niet voor niets het evangelie van de Geest genoemd. Wat een spirit spat daar vanaf! Het is het Bijbelboek waar de vier grondtrekken van geloofsgemeenschappen vorm krijgen: het vieren, leren, dienen en naar elkaar omzien. Pinksteren wordt daarom ook wel het geboortefeest van geloofsgemeenschappen genoemd. Een geloofsgemeenschap is in feite een basisstructuur, om de bezieling in ons leven vorm te geven vanuit een christelijke spiritualiteit.

Maar pas op! Bezieling is nooit bezit. Bezieling en structuur verhouden zich niet zo gemakkelijk tot elkaar. De Heilige Geest waait waar ze wil. We kunnen die Geest hooguit gelegenheid geven. Dat is was ik bedoel met waakvlammetjes. Waakvlammetjes, één vlammetje, één vuur. Voordat er een vlam kan branden, is er iets nodig dat kan uitgroeien tot een volwaardige vlam. Een waakvlam lijkt bijna gedoofd maar vergis je niet. Er hoeft maar iets te gebeuren of….

Daarom is het nodig dat wij elkaar zien als een soort van waakvlammetje en dat we elkaars waakvlam voelen. Dat we regelmatig samenkomen en dat een ieder zich openstelt voor wat komen gaat. Niet alleen hier op zondag in Cello. Niet alleen in een viering. Niet alleen met vertrouwde gezichten. Niet alleen… (vul maar aan). Precies dát gebeurt naar mijn idee allemaal in het eerste vers van Handelingen 2: ‘Toen de dag van Pinksteren aanbrak, waren zij allen op één plaats bijeen.’

Het Pinksterevangelie verzamelt allen op één plaats. En er is bereidheid om te luisteren en te ontvangen. De waakvlammetjes branden. Pas dan kan één enkel vlammetje een aanstekelijke vlammenzee worden. Geen mens kan zichzelf aanvuren, daartoe word je aangestoken. Letterlijk. Dat is Pinksteren. Pinksteren gebeurt vaak gewoon, overal daar waar mensen van goede wil met elkaar optrekken en enkele eenvoudige basisvoorwaarden in acht nemen. Structuur is nodig, zeker. Maar laten we niet vergeten wat alle regelwerk zo bijzonder maakt. Het is een drieslag:
Waakvlammetjes, één vlammetje, één vuur.
Geloofslied za: Wat altijd is geweest – zo: Kom en volg mij

De gaven van brood en wijn worden op tafel klaargezet. Er wordt gecollecteerd.

Voorbede
Bidden we voor alle plaatsen
waar mensen samenkomen
rond een gedekte tafel
met brood en met wijn,
waar een ieder die delen wil welkom mag zijn.

Jij die onze gedachten raadt

Bidden we voor buurten
waar mensen wonen
die omzien naar elkaar,
waar de nieuweling welkom is
en de schuchtere niet bang.

Jij die onze gedachten raadt

Bidden we voor steden en dorpen
waar iedereen zich thuis mag voelen,
waar ruimte is om in alle kleuren te genieten
van de rijkdom die het leven biedt.

Jij die onze gedachten raadt

Maken wij ruimte voor onze eigen intenties
en voor de intenties geschreven in dit boek.
Willen wij onze dierbare overledenen in het licht zetten.

Koester de namen

Tafelgebed
Gij die we God noemen,
Gij die ons aanzet om
waakzaam en ontvankelijk te zijn
voor wat op ons levenspad komt.
Gij die ons meer richt op de ander,
in het bijzonder die gans andere medemens:
Jezus van Nazareth,

die als geen ander
de mensen om hem heen
aanvuurde tot meer gemeenschap
en meer mens-zijn
in uw Naam.

Jezus van Nazareth
zat in de avond voor zijn dood
aan tafel met zijn vrienden,
hij nam het brood,
sprak zijn dank uit,
brak het en deelde met de woorden:
dit is mijn leven,
mijn liefde voor jullie gegeven.’

Ook liet Hij de beker rondgaan:
‘Drinkt hieruit, allemaal,
dit is mijn bloedeigen leven,
dat hemel en aarde verbindt.
Denk aan mij,
wanneer je hieruit samen drinkt
in mijn naam.’

Aangevuurd door zijn Geest
vinden woorden en mensen elkaar.
In zijn geest wijzen mensen
elkaar de bronnen aan,
vindplaatsen van waarheid en liefde.

Samen gaan ze wegen
om het onrecht te keren,
hun handen staan klaar
om te breken en te delen
wat het leven biedt.

Hij leeft in ons opstaan
en naar de ander gaan.
Zo groeit zijn rijk onder ons,
wordt zoeken een hoopvolle tocht
naar een land van licht en leven.

Bidden wij het gebed dat Hij ons geleerd heeft…
Onze Vader

Vredeswens
Een geest die ons zonder vrede en verdraagzaamheid aanvuurt is geen goede geest. Daarom is het een goede gewoonte om elkaar de hand te reiken: vrede en alle goeds.
Lied za: Geest die vuur en liefde zijt – zo: Komen ooit voeten gevleugeld

Iedereen wordt van harte uitgenodigd aan de tafel van brood en wijn
Lied za: Licht dat ons aanstoot in de morgen – zo: Op mijn levenslange reizen

Afsluitend gebed
Danken we voor het breken en delen,
voor het ontvangen en het mogen doorgeven
in uw Naam,
en dat we meer dan andere zondagen
stil mochten staan bij uw Geest,
die een enkele waakvlam zomaar kan aanvuren
tot een aanstekelijke medemens
naar uw lichtend voorbeeld,
Jezus van Nazareth,

Amen.

Slotgedachte
Over waakvlammetjes, één vlammetje en één vuur gesproken…

Want het vuur moet blijven branden
En de hoop mag niet vergaan
En de geest moet kunnen waaien
Want de vonk kan overslaan

Het vuur moet blijven branden
(De Dijk, 2004)

Slotwoord
Neem bij de uitgang een lichtje mee, steek het thuis aan en heb het erover in een kring die jou vertrouwd is: waarom jij dit lichtje aan hebt gestoken, wat jij voorleeft, wat je de ander toewenst…

Zegenwens
Gaan wij van hier
vervuld met meer vuur
naar al die plekken
waar zijn Goede Geest
de vlam zomaar kan laten overslaan
van jou, van de een naar de ander.
In de naam van de vader, de zoon en de heilige geest, amen.

Slotlied za: Van Grond en vuur – zo: Wie mag te gast zijn

 

In afwachting

Elk blad ademt de boom tot leven

San Salvatorgemeenschap 27 – 28 mei 2017
Thema:
In afwachting
Voorganger: Gepke Kerssen
Muzikale ondersteuning: Koor Melodiek

Openingslied za: Heer onze Heer hoe zijt gij aanwezig – zo: Voor mensen die naamloos Lees meer →

Het land van god, we maken het samen

Elk blad ademt de boom tot leven

San Salvatorgemeenschap 21 mei 2017
Thema: Het land van god, we maken het samen
Eerste communie viering
Voorganger: Franneke Hoeks & Han van Uden
Koor: De Cantrorij o.l.v. Peter Paul van Beekum | Piano: Steven van Gool Lees meer →

Onze moeder aarde

Elk blad ademt de boom tot leven

San Salvatorgemeenschap 13 – 14 mei 2017
Thema:
Onze moeder aarde
Voorgangers: Maria van den Dungen, Marie-Teres Wierenga en Fiet Vreeburg
Muzikale ondersteuning: Melodiek

Openingslied: Dit huis is een huis Lees meer →

De deur naar de toekomst

Elk blad ademt de boom tot leven

San Salvatorgemeenschap 7 mei
Thema:
De deur naar de toekomst
Voorgangers: Franneke Hoeks en Gepke Kerssen
Muzikale ondersteuning: De Cantorij

Openingslied za: Hier gaan wij zingend
– zo: Heer onze Heer, hoe zijt gij aanwezig Lees meer →

Geduld met God

Elk blad ademt de boom tot leven

San Salvatorgemeenschap 30 april 2017
Themaviering: Geduld met God
Voorganger: Ard Nieuwenbroek
Muzikale ondersteuning: Samenzang

Openingslied: Wees hier aanwezig Lees meer →

Kom naar buiten! Wees niet bang.

Elk blad ademt de boom tot leven

San Salvatorgemeenschap 22-23 april 2017
Thema: Kom naar buiten! Wees niet bang.
Voorganger: ds Henk van Tilburg
Muzikale ondersteuning: Melodiek

Openingslied: De vreugde roept ons naar dit huis Lees meer →

Eerste Paasdag-Gekozen, gevonden

Elk blad ademt de boom tot leven

San Salvatorgemeenschap
Thema Eerste Paasdag: Gekozen, gevonden
Voorganger: Jack Steeghs
Muzikale ondersteuning: Melodiek

Openingslied: Vroeg in de morgen ben ik zwijgend gegaan Lees meer →